Module 2 Risicocategorieën
Uitgangsvraag
Welke groepen in Nederland hebben een verhoogd risico op MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-dragerschap en moeten bij opname of bij aanvang van patiëntgebonden werkzaamheden in een ziekenhuis/zorginstelling gescreend worden op MRSA?
Aanbevelingen
- Screen patiënten bij voorkeur voor opname op MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-dragerschap wanneer ze in risicocategorie 2 of 3 vallen (zie tabel 2.1).
- Screen de medewerker op MRSA-dragerschap voor de start in een functie met patiëntgebonden werkzaamheden wanneer de medewerker in risicocategorie 2 of 3 valt (zie tabel 2.1).
- Beschouw patiënten die in de twee maanden voorafgaand aan opname in een vluchtelingenopvang verbleven als hoog risico op MRSA-dragerschap (categorie 2) (zie tabel 2.1).
Overwegingen
Voor- en nadelen van de interventie en de kwaliteit van het bewijs
Op basis van de huidige zeer beperkte literatuur is er geen goede uitspraak te doen over welke patiëntgerelateerde factoren een hoger risico op MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-dragerschap voorspellen. MRSA-dragerschap was gedefinieerd als cruciale uitkomstmaat. De bewijskracht hiervoor is beoordeeld als zeer laag, waardoor geen richting kan worden geven aan de besluitvorming.
Twee studies hebben gekeken naar patiëntgerelateerde factoren om het risico op MRSA-dragerschap te voorspellen. Het eerder doormaken van een MRSA-infectie, zorgafhankelijk zijn, huidige oncologische behandeling, antibioticagebruik in de afgelopen twaalf maanden, negatief gescreend zijn in een eerder MRSA-contactonderzoek, het hebben van minimaal één ouder van buitenlandse afkomst en het ontvangen van ambulante zorg zijn mogelijke factoren die van invloed zijn.
Er werd geen literatuur gevonden over welke patiëntgerelateerde factoren MRSA-infectie of MRSA-transmissie kunnen voorspellen.
Sinds enkele jaren worden patiënten die de afgelopen twaalf maanden in een vluchtelingenopvang hebben verbleven meestal ook gescreend op MRSA-dragerschap bij opname in een ziekenhuis/zorginstelling. Dit was op advies van de voormalige Werkgroep infectiepreventie (WIP). Echter deze categorie is nooit gepubliceerd in de gedefinieerde risicogroepen uit de voormalige WIP-richtlijnen. Verblijf in een vluchtelingenopvang was als risicofactor niet opgenomen in de twee bovengenoemde artikelen uit de literatuur-search.
In 2021 was van de personen verblijvend in een vluchtelingenopvang die MRSA-screening ondergingen 12% MRSA-positief (Netmap, 2022). Dit komt overeen met de resultaten van diverse Nederlandse studies waarin MRSA-percentages van 10% (Heudorf, 2016) en 8% (Ravensbergen, 2016) onder personen verblijvend in een vluchtelingenopvang werden gevonden.
Deze data bevestigen dat verblijf in een vluchtelingenopvang een verhoogd risico op MRSA-dragerschap geeft ten opzichte van de prevalentie in Nederland. Om deze reden wordt verblijf in een vluchtelingenopvang toegevoegd aan risicocategorie 2 (zie tabel 2.1).
Bij personen die gedurende langere tijd verblijven in een vluchtelingenopvang is sprake van een persisterend risico op MRSA. Net zoals dat geldt voor personen die bedrijfsmatig contact hebben met levende varkens, vleeskalveren of vleeskuikens of woonachtig zijn op bedrijven waar deze dieren worden gehouden, en bij personen met een MRSA positieve huisgenoot.
Als personen met een persisterend risico op MRSA negatieve MRSA-screeningskweken hebben, hoeven gedurende een periode van maximaal drie maanden geen maatregelen te worden genomen (zie module 4).
In de literatuur werd onvoldoende onderbouwing gevonden om reizigers na terugkeer uit het buitenland te beschouwen als hoog risicocategorie voor MRSA-dragerschap. Het opnemen van deze groep in risicocategorie 2 zou bovendien wel nadelige gevolgen hebben zoals beschreven onder “waarden en voorkeuren van patiënten” en “kosten”.
Reizigers na terugkeer uit het buitenland worden om deze redenen niet toegevoegd aan risicocategorie 2. Bij specifieke risicogroepen is alertheid op MRSA-dragerschap bij reizigers wel aanbevolen gezien het voorkomen van MRSA-infecties gerelateerd aan intercontinentale reizen (Nurjadi, 2019).
Op indicatie kan de groep patiënten en/of medewerkers met verhoogd risico op MRSA-dragerschap worden uitgebreid indien er sprake is van specifieke, lokale risicogroepen.
Tabel 2.1: risicocategorieën voor MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-dragerschap
* Risicofactoren voor MRSA-dragerschap zijn:
- een invasieve ingreep in een buitenlands ziekenhuis;
- chronische infecties of persisterende huidlaesies die in de buitenlandse zorginstelling ontstaan zijn en nog steeds aanwezig zijn bij opname in de Nederlandse zorginstelling;
- infectiebronnen zoals abcessen of furunkels die in de buitenlandse zorginstelling ontstaan zijn en nog steeds aanwezig zijn bij opname in de Nederlandse zorginstelling.
Waarden en voorkeuren van patiënten (en hun verzorgers)
Patiënten met een hoog risico op MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-dragerschap worden gescreend en verpleegd met infectiepreventiemaatregelen (waaronder isolatie) om zo overdracht naar andere patiënten te voorkomen en veilige zorg te leveren. Screening en het toepassen van infectiepreventiemaatregelen kunnen belastend zijn voor patiënten en cliënten. Derhalve is het van belang om uitsluitend de juiste groepen patiënten en medewerkers te screenen en bij de juiste groepen infectiepreventiemaatregelen toe te passen.
Waar mogelijk verdient het de voorkeur de MRSA-screening al voorafgaand aan een opname te laten plaatsvinden, zodat bij negatieve kweekuitslagen geen infectiepreventiemaatregelen nodig zijn tijdens opname.
Kosten (middelenbeslag)
In een studie van het UMCU wordt geschat dat 15 tot 18% van de MRSA-dragers gedetecteerd wordt door de risico-uitvraag in de huidige vorm (van Hout 2021). Het grootste deel van de MRSA-dragers wordt dus nog altijd niet ondervangen door de uitvraag van risicofactoren. Het verder uitbreiden van de huidige risicocategorieën kent echter ook nadelen. Zo zijn aan de huidige screeningsstrategie voor personen uit een van de genoemde risicocategorieën kosten verbonden; zowel voor de tijd die benodigd is voor het uitvragen van de risicofactoren als voor de infectiepreventiemaatregelen in afwachting van de screeningsuitslagen, en voor de screeningskweken zelf.
Daarnaast worden, als het niet haalbaar is de MRSA-screening voorafgaand aan een opname te laten plaatsvinden, de mogelijk belastende infectiepreventiemaatregelen onnodig toegepast bij de gescreende patiënten bij wie de MRSA-uitslag uiteindelijk negatief is.
Aanvaardbaarheid, haalbaarheid en implementatie
Patiënten die verblijven in een vluchtelingenopvang worden nu al bij opname in een zorginstelling of bij verlenen van langdurig zorg gescreend op MRSA-dragerschap. Eerdergenoemde data laten een verhoogde prevalentie onder deze groep zien. Het toevoegen van deze groep aan de risicocategorieën lijkt een logische stap. Op indicatie kan de groep patiënten en/of medewerkers met verhoogd risico op MRSA-dragerschap worden uitgebreid indien er sprake is van specifieke, lokale risicogroepen.
Onderbouwing
Autorisatiedatum: 20 november 2023
Eerstvolgende beoordeling actualiteit: 2025
Geautoriseerd door:
- Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH (Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ))
- Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie ))
- Nederlandse Vereniging van Internist-Infectiologen (NIV/NVII (Nederlandse Vereniging van Internist-Infectiologen ))
- Vereniging voor Hygiëne & Infectiepreventie in de Gezondheidszorg (VHIG (Vereniging voor Hygiëne en Infectiepreventie in de Gezondheidszorg ))
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ))
- Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso (Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde ))
- Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG (Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten ))
- Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologen (NVA (Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologen ))
- Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB (Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde ))
- Patiëntfederatie Nederland (PFNL (Patiëntfederatie Nederland ))
- Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA (Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen ))
- Nederlands Oogheelkundig gezelschap (NOG (Nederlands Oogheelkundig Gezelschap ))
- Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR (Nederlandse Vereniging voor Radiologie ))
- Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV (Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie ))
- Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT (Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose ))
- Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC)
- Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN)
- Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)
- Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG)
- Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC)
- Nederlandse Vereniging voor Orthopedie (NOV (Nederlandse Orthopaedische Vereniging ))
- Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA (Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers ))
- Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG)
- Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR)
- Nederlandse Vereniging van Maag, Darm-Leverartsen (NVMDL)
Regiehouder:
- Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI (Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie ))
De ontwikkeling/herziening van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd door het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). De financier heeft geen enkele invloed gehad op de inhoud van de richtlijnmodule.
Bij personen die drager zijn van een MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus ) of in een hoog risicocategorie vallen voor MRSA-dragerschap, worden aanvullende infectiepreventiemaatregelen genomen om transmissie tegen te gaan. Zonder screening op MRSA-dragerschap is niet duidelijk wie MRSA-positieve personen zijn. Het is daarom van belang om risicofactoren voor MRSA-dragerschap te identificeren, zodat patiënten en zorgmedewerkers met deze risicofactoren gericht op MRSA gescreend worden als zij in een zorginstelling worden opgenomen of patiëntgebonden werkzaamheden verrichten. Sinds 2015 wordt geadviseerd ook personen woonachtig in een vluchtelingenopvang op te nemen in risicocategorie 2. Maar dat is destijds op basis van beperkte evidence gebeurd. Verder is het op dit moment onduidelijk of reizigers aan deze categorieën moeten worden toegevoegd.
Deze module beschrijft de risicocategorieën – afhankelijk van de risicocategorie worden infectiepreventiemaatregelen geadviseerd. Voor het toepassen van infectiepreventie maatregelen wordt verwezen naar de module 3. Voor het opheffen van infectiepreventiemaatregelen met betrekking tot MRSA bij patiënten en medewerkers wordt verwezen naar module 4.
Voor het screenen op BRMO-dragerschap wordt verwezen naar de richtlijn BRMO (SRI (Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie )-richtlijn in ontwikkeling).
A systematic review of the literature was performed to answer the following question: what patient related factors predict a higher risk of MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus ) carriage?
- P: Patients with confirmed MRSA carriage
- I: Presence of predicting factors
- C: Absence of predicting factors
- O: MRSA-carriage, MRSA infection, MRSA transmission
Relevant outcome measures
The guideline development group considered MRSA carriage as a critical outcome measure for decision making; and MRSA infection and MRSA transmission as an important outcome measure for decision making.
A priori, the working group did not define the outcome measures listed above but used the definitions used in the studies.
The working group defined the GRADE (Grading Recommendations Assessment, Development and Evaluation )-standard limit of 25% difference for dichotomous outcomes (RR < 0.8 or > 1.25), and 10% for continuous outcomes as a minimal clinically (patient) important difference.
Search and select (methods)
The databases Medline (via OVID) and Embase (via Embase.com) were searched with relevant search 1 January 2000 until 31 March 2022. The detailed search strategy is available upon reasonable request via info@sri-richtlijnen.nl. The systematic literature search resulted in 648 hits. Studies were selected based on the following criteria: a multivariate analysis of prognostic factors predicting an increased risk of MRSA carriage, performed in the Netherlands or Scandinavia. One-hundred four studies were initially selected based on title and abstract screening. After reading the full text, 102 studies were excluded (see the table with reasons for exclusion under the tab Methods), and 2 studies were included (Raschpichler, 2020; Lekkerkerk, 2017).
Results
Two studies were included in the analysis of the literature. Important study characteristics and results are summarized in the evidence tables. The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables. The summary of literature, results and evidence tables are included in the section 'Onderbouwing'.
Description of studies
Raschpichler (2020) developed an externally validated prediction modelling based on two prospective studies to determine a prediction model for individual prediction of MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus ) carriage at hospital admission. Eligible for inclusion were individuals aged 18 or above who were admitted between the 18th of November and the 2nd of December 2013. In total 1201 participants were included (mean age 63 years, 48.7% male). MRSA carrier status was determined by taking and testing a combined nasopharyngeal swab and an additional swab of chronic wounds (if present) within 48 h after hospital admission. In total, 1.3% (16/1201) had a positive MRSA-status and 98.7% (1185/1201) had a negative MRSA-status.
First, a questionnaire was used to identify risk factors amongst the population (n=1202, median age (IQR): 63.0 (18–97); 51.3% female). The questionnaire was based on the KRINKO (2008) questionnaire. In total, 34 potential factors were studied: age, sex, educational level, long-term care facility, heard about MRSA, MRSA history, decolonization attempt, MRSA in the household, MRSA currently known, diabetes mellitus, any medical diabetes treatment, currently under dialysis, dialysis in the past, chronic skin disease, inflammatory bowel disease, under cancer treatment, care dependency, burn injury, open chronic wounds, abscess/purulent skin disease, outpatient treatment abroad past 12 months, inpatient treatment past 12 months, contact to MRSA, urinary catheter currently, urinary catheter past 6 months, antibiotics currently, antibiotics past 6 months, surgery past 12 months, organ transplantation, occupational contact with livestock, pets, work in hospital or practice, work in nursing home, and working in meat processing. Missing data was handled by imputation methods. Univariate analysis was performed, and factors with p <0.25 in univariate analysis were then put into a multivariate model. The final model was build using logistic regression with backward selection. A p value of ≥ 0.05 (based on Wald tests) was selected as parameter exclusion criterion in the backward selection.
Second, the model was externally validated (spatially and temporally), by using data from a different hospital. Sensitivity, specificity, positive predictive value (PPV), negative predictive value (NPV) and area under the curve (AUC) were calculated. Furthermore, score-building was performed, and a calibration curve was plotted. The validated model was then compared to the KRINKO model.
Lekkerkerk (2017) conducted a prospective case control study in the Netherlands to determine the risk factors for MRSA of Unknown Origin (MUO). MUO was defined as any person with MRSA lacking the risk factors described in the Dutch Working party on Infection Prevention (WIP) guideline.
First, a retrospective trawling questionnaire was set-up to learn which risk factors could be involved with MUO to narrow and specify the number and kind of questions in the case control questionnaire, as well to choose the best control group for the case control study. In total, 277 reported MUO carriers were approached, of these (46% (104/227) responded. From these 104, 22 were misclassified as MUO carrier leaving 82 MUO carriers to be included in the actual analysis. None of the MUO were healthcare workers. Sixty-six percent (54/82) of MUO were patients detected in the hospital. However, the other MUO carriers were detected by general practitioners or community-based healthcare institutions other than hospitals.
Second, a case control study was conducted. Cases included were MUO carriers reported by participating medical microbiological laboratories to the RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ) from September 1st, 2011, until September 1st, 2013. Controls were randomly selected from the community during the same time period. Between September 1st 2011 and September 1st 2013 1,455 MUO were reported to the RIVM and 767 MUO were approached by questionnaire. The response rate among cases was 49% (376/767) and33% (667/2,000) among controls. Of the 376 returned questionnaires by cases, 38% (144/376) turned out to be misclassified as MUO, leaving 232 cases for analyses. None of these 232 cases were healthcare workers. 232 cases were compared to 667 controls. The following risk factors were included in the case control study: ST398 but without professional contact with pigs/veal calves or other farm animals, hospitalization within household, chronic disease, antibiotic use in last 12 months, screened as part of a contact tracing but not found to be a MRSA carrier at the time, at least one foreign parent, ambulatory care received. Questionnaire data were analyzed using descriptive, univariate and multivariate logistic regression analysis. Outcomes were risk factors for MUO.
Results
MRSA carriage
The final model built by Raschpichler (2020) resulted in three included variables: MRSA history: aOR 28.8 (95% CI 7.13 to116.3), Care dependency: aOR 6.1 (95% CI 2.0 to 16.6), and Under cancer treatment: aOR 3.3 (95% CI 1.1to 9.4). These results are clinically relevant and statistically significant. The total number of events was n=16 (1.3%; 95% CI 0.8 to 2.2%). Score building was tested on the model, which means each variable was dichotomized, so a total score of 3 could be reached. This simplified the usage of the model but showed no effect on the performance of the model. The sensitivity was 78.4% (95% CI 64.7 to 88.7%), the specificity was 70.3% (95% CI 65.0 to 75.2%), the PPV was 5.1% (95% CI 2.9 to 7.3%), the NPV was 99.4% (95% CI 98.6 to 100%) and the AUC was 0.82 (95% CI 0.75 to 0.89). The calibration slope was 0.9 (95% CI 0.7 to 1.1), which means the model is well calibrated. Furthermore, the model reaches diagnostic prediction accuracy after screening 25.4%. The classification measures of the model were compared to those of the KRINKO score. The KRINKO score resulted in a sensitivity of 80.4% (66.9-90.2%), a specificity of 41.8% (36.4-47.4%), a percentage of 49.2% that needs to be screened in order to achieve diagnostic accuracy, and an AUC of 0.61 (0.55-0.67). Overall, the new proposed model performed better than the KRINKO model.
Lekkerkerk (2017) found that using Logistic regression model with backward elimination containing the following factors: no professional contact with pigs/veal calves or other farm animals, antibiotic use in the preceding 12 months, chronic disease, not detected with contact tracing, at least one foreign parent, hospitalization within the household and ambulatory care resulted in the following statistically significant risk factors (see table 1) antibiotic use in last 12 months aOR 8.1 (95% CI 5.6 to 11.7); screened as part of a contact tracing but not found to be a MRSA carrier at the time aOR 4.3 (95% CI 2.1 to 8.8); at least one foreign parent aOR 2.4 (95% CI 1.2 to 3.9); and ambulatory care received aOR 2.2 (95% CI 1.4 to 3.7). This model was not validated.
Table 1: Multivariate logistic regression for MUO risk factors (Lekkerkerk, 2017)
|
Risk factor |
MUO (n=232) |
Controls (n = 667) |
p-value |
aOR |
95% CI |
|---|---|---|---|---|---|
|
Antibiotic use in the last 12 months |
150 (65%) |
139 (21%) |
<0.001 |
8.1 |
(5.6-11.7) |
|
Screened as part of contact tracing, but negative for MRSA |
24 (10%) |
23 (3%) |
<0.001 |
4.3 |
(2.1-8.8) |
|
At least one foreign parent |
48 (21%) |
71 (11%) |
<0.001 |
2.4 |
(1.4-3.9) |
|
Ambulatory care |
55 (24%) |
66 (10%) |
<0.001 |
2.2 |
(1.4-3.7) |
MRSA infection
There are no studies available that assessed the effect of patient related factors on predicting a higher risk of MRSA infection.
MRSA transmission
There are no studies available that assessed the effect of patient related factors on predicting a higher risk of MRSA transmission.
Level of evidence of the literature
The level of evidence for prognostic studies starts ‘high’ the quality of evidence regarding outcome measure ’MRSA carriage’ at GRADE (Grading Recommendations Assessment, Development and Evaluation ) high and was downgraded by 3 levels to GRADE very low because of risk of bias (risk of bias, -1), imprecision (due to very low number of events, -1) and inconsistency (confidence intervals cross cut-offs for clinical relevance, -1). The level of evidence for the outcomes ‘MRSA infection’ and ‘MRSA transmission’ could not be assessed due to the absence of relevant studies.
|
Very low GRADE (Grading Recommendations Assessment, Development and Evaluation ) |
MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus ) carriage A history of previous MRSA infection, care dependency, currently receiving cancer treatment, antibiotic use in the previous 12 months, being screened as part of a contact tracing but not found to be a MRSA carrier at the time, having at least one foreign parent and receiving ambulatory care might be factors that increase risk of MRSA carriage in patients compared to patients without these factors present. Sources: Raschpichler (2020), Lekkerkerk (2017) |
|---|
|
No GRADE |
MRSA infection No evidence was found on the effect of patient related factors on predicting a higher risk of MRSA infection. Sources: - |
|---|
|
No GRADE |
MRSA Transmission No evidence was found on the effect of patient related factors on predicting a higher risk of MRSA transmission. Sources: - |
|---|
Heudorf U, Albert-Braun S, Hunfeld KP, Birne FU, Schulze J, Strobel K, Petscheleit K, Kempf VA, Brandt C. Multidrug-resistant organisms in refugees: prevalences and impact on infection control in hospitals. GMS Hyg Infect Control. 2016 Aug 9;11:Doc16. doi: 10.3205/dgkh000276. PMID: 27579250; PMCID: PMC4987489.
van Hout D, Bruijning-Verhagen PCJ, Blok HEM, Troelstra A, Bonten MJM. Universal risk assessment upon hospital admission for screening of carriage with multidrug-resistant micro-organisms in a Dutch tertiary care centre. J Hosp Infect. 2021 Mar;109:32-39. doi: 10.1016/j.jhin.2020.12.007. Epub 2020 Dec 24. PMID: 33347938.
Khawaja T, Kirveskari J, Johansson S, Väisänen J, Djupsjöbacka A, Nevalainen A, Kantele A. Patients hospitalized abroad as importers of multiresistant bacteria-a cross-sectional study. Clin Microbiol Infect. 2017 Sep;23(9):673.e1-673.e8. doi: 10.1016/j.cmi.2017.02.003. Epub 2017 Feb 11. PMID: 28196696.
KRINKO: Kommission für Krankenhaushygiene und Infektionsprävention (KRINKO) beim Robert Koch-Institut. Empfehlungen zur Prävention und Kontrolle von Methicillin-resistenten Staphylococcus aureus-Stämmen (MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )) in medizinischen und pflegerischen Einrichtungen: Empfehlung der Kommission für Krankenhaushygiene und Infektionsprävention (KRINKO). Bundesgesundheitsblatt57, 695–732 (2014).
Lekkerkerk WSN, Haenen A, van der Sande MAB, Leenstra T, de Greeff S, Timen A, Tjon-A-Tsien A, Richardus JH, van de Sande-Bruinsma N, Vos MC. Newly identified risk factors for MRSA carriage in The Netherlands. PLoS One. 2017 Nov 30;12(11):e0188502. doi: 10.1371/journal.pone.0188502. PMID: 29190731; PMCID: PMC5708665.
Nurjadi D, Fleck R, Lindner A, Schäfer J, Gertler M, Mueller A, Lagler H, Van Genderen PJJ, Caumes E, Boutin S, Kuenzli E, Gascon J, Kantele A, Grobusch MP, Heeg K, Zanger P; StaphTrav Network. Import of community-associated, methicillin-resistant Staphylococcus aureus to Europe through skin and soft-tissue infection in intercontinental travellers, 2011-2016. Clin Microbiol Infect. 2019 Jun;25(6):739-746. doi: 10.1016/j.cmi.2018.09.023. Epub 2018 Oct 11. PMID: 30315958.
Raschpichler G, Raupach-Rosin H, Akmatov MK, Castell S, Rübsamen N, Feier B, Szkopek S, Bautsch W, Mikolajczyk R, Karch A. Development and external validation of a clinical prediction model for MRSA carriage at hospital admission in Southeast Lower Saxony, Germany. Sci Rep. 2020 Oct 22;10(1):17998. doi: 10.1038/s41598-020-75094-6. PMID: 33093607; PMCID: PMC7582828.
Ravensbergen SJ, Lokate M, Cornish D, Kloeze E, Ott A, Friedrich AW, van Hest R, Akkerman OW, de Lange WC, van der Werf TS, Bathoorn E, Stienstra Y. High Prevalence of Infectious Diseases and Drug-Resistant Microorganisms in Asylum Seekers Admitted to Hospital; No Carbapenemase Producing Enterobacteriaceae until September 2015. PLoS One. 2016 May 4;11(5):e0154791. doi: 10.1371/journal.pone.0154791. PMID: 27144599; PMCID: PMC4856320.
Evidence table for prediction modelling studies (based on CHARMS checklist)
| Study reference | Study characteristics | Patient characteristics | Candidate predictors | Model development, performance and evaluation | Outcome measures and results | Comments Interpretation of model |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Raschpichler, 2020 |
Source of data and date: 2 prospective studies, 18 November 2013 – 2 December 2013. Validation: 7 September 2015 – 9 March 2016 Setting/ number of centres and country: Germany, 2 hospitals, 4 locations, Funding and conflicts of interest: This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors. No conflicts of interest reported. |
Recruitment method:
Exclusion criteria: Treatment received? Participants: Other important characteristics: none mentioned. |
Describe candidate predictors and method and timing of measurement: Via questionnaire (based on the KRANKO, 2008 questionnaire): 1. Age Sex: n=38 Education level: n=60 How were missing data handled? Imputation |
Development
Evaluation |
Type of outcome: single Definition and method for measurement of outcome:
Number of events/outcomes: RESULTS
|
Interpretation: confirmatory, i.e. model useful for practice versus exploratory, i.e. more research needed.
|
Evidence table for prognostic factor studies
| Study reference | Study characteristics | Patient characteristics | Prognostic factor(s) | Follow-up |
Estimates of prognostic effect | Comments |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lekkerkerk, 2017 |
Type of study: prospective case control study |
Inclusion criteria: |
Describe prognostic factor(s) and method of measurement: 1. Trawling study Using a questionnaire to determine possible risk factors to be included in the case-control study questionnaire 2. Case control study Questionnaire was used to determine new risk factors for MRSA carriage Risk factors: - ST398 but without professional contact with pigs/veal calves or other farm animals - Hospitali-zation within household - Chronic disease - Antibiotic use in last 12 months - Screened as part of a contact tracing but not found to be a MRSA carrier at the time - At least one foreign parent - Ambulatory care received |
Duration or endpoint of follow-up: not applicable |
Multivariate logistic regression (aOR, 95% CI): |
1 Incremental predictive value is the predictive value beyond standard demographic factors and the established risk factors (e.g. smoking, blood pressure, lipid levels, diabetes, cancer stage, etc.), for example change in c-statistic
|
Reference |
Reason voor exclusion |
|---|---|
|
Young BE, Lye DC, Krishnan P, Chan SP, Leo YS. A prospective observational study of the prevalence and risk factors for colonization by antibiotic resistant bacteria in patients at admission to hospital in Singapore. BMC Infect Dis. 2014 Jun 2;14:298. Doi: 10.1186/1471-2334-14-298. PMID: 24889720; PMCID: PMC4057577. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Mody L, Krein SL, Saint S, Min LC, Montoya A, Lansing B, McNamara SE, Symons K, Fisch J, Koo E, Rye RA, Galecki A, Kabeto MU, Fitzgerald JT, Olmsted RN, Kauffman CA, Bradley SF. A targeted infection prevention intervention in nursing home residents with indwelling devices: a randomized clinical trial. JAMA Intern Med. 2015 May;175(5):714-23. Doi: 10.1001/jamainternmed.2015.132. Erratum in: JAMA Intern Med. 2015 Jul;175(7):1247. PMID: 25775048; PMCID: PMC4420659. |
Wrong population |
|
Batina NG, Crnich CJ, Döpfer D. Acquisition and persistence of strain-specific methicillin-resistant Staphylococcus aureus and their determinants in community nursing homes. BMC Infect Dis. 2017 Dec 6;17(1):752. Doi: 10.1186/s12879-017-2837-3. PMID: 29212459; PMCID: PMC5719525. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Yaacoub S, Truppa C, Pedersen TI, Abdo H, Rossi R. Antibiotic resistance among bacteria isolated from war-wounded patients at the Weapon Traumatology Training Center of the International Committee of the Red Cross from 2016 to 2019: a secondary analysis of WHONET surveillance data. BMC Infect Dis. 2022 Mar 14;22(1):257. Doi: 10.1186/s12879-022-07253-1. PMID: 35287597; PMCID: PMC8922823. |
Wrong population |
|
Verhoef L, Roukens M, de Greeff S, Meessen N, Natsch S, Stobberingh E. Carriage of antimicrobial-resistant commensal bacteria in Dutch long-term-care facilities. J Antimicrob Chemother. 2016 Sep;71(9):2586-92. Doi: 10.1093/jac/dkw183. Epub 2016 May 30. PMID: 27246237. |
Wrong population |
|
Bilavsky E, Lerman Y, Rabinovich A, Salomon J, Lawrence C, Rossini A, Salvia A, Samso JV, Fierro J, Hochman M, Kazma M, Klein A, Schwaber MJ, Carmeli Y; MOSAR WP5 study team. Carriage of methicillin-resistant Staphylococcus aureus on admission to European rehabilitation centres a prospective study. Clin Microbiol Infect. 2012 Jun;18(6):E164-9. Doi: 10.1111/j.1469-0691.2012.03851.x. Epub 2012 Apr 18. PMID: 22512722. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Bilavsky E, Lerman Y, Rabinovich A, Salomon J, Lawrence C, Rossini A, Salvia A, Samso JV, Fierro J, Hochman M, Kazma M, Klein A, Schwaber MJ, Carmeli Y; MOSAR WP5 study team. Carriage of methicillin-resistant Staphylococcus aureus on admission to European rehabilitation centres–a prospective study. Clin Microbiol Infect. 2012 Jun;18(6):E164-9. Doi: 10.1111/j.1469-0691.2012.03851.x. Epub 2012 Apr 18. PMID: 22512722. |
Double |
|
Melo EC, Fortaleza CM. Case-case-control study of risk factors for nasopharyngeal colonization with methicillin-resistant Staphylococcus aureus in a medical-surgical intensive care unit. Braz J Infect Dis. 2009 Dec;13(6):398-402. Doi: 10.1590/s1413-86702009000600002. PMID: 20464328. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Lo WT, Wang CC, Lin WJ, Wang SR, Teng CS, Huang CF, Chen SJ. Changes in the nasal colonization with methicillin-resistant Staphylococcus aureus in children: 2004-2009. PloS One. 2010 Dec 29;5(12):e15791. Doi: 10.1371/journal.pone.0015791. PMID: 21209954; PMCID: PMC3012095. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Packer S, Pichon B, Thompson S, Neale J, Njoroge J, Kwiatkowska RM, Oliver I, Telfer M, Doumith M, Buunaaisie C, Heinsbroek E, Hopewell-Kelly N, Desai M, Hope V, Williams OM, Kearns A, Hickman M, Gobin M. Clonal expansion of community-associated meticillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )) in people who inject drugs (PWID): prevalence, risk factors and molecular epidemiology, Bristol, United Kingdom, 2012 to 2017. Euro Surveill. 2019 Mar;24(13):1800124. Doi: 10.2807/1560-7917.ES.2019.24.13.1800124. PMID: 30940316; PMCID: PMC6446509. |
Wrong outcome (univariate analysis) |
|
Brans R, Kolomanski K, Mentzel F, Vollmer U, Kaup O, John SM. Colonisation with methicillin-resistant Staphylococcus aureus and associated factors among nurses with occupational skin diseases. Occup Environ Med. 2016 Oct;73(10):670-5. Doi: 10.1136/oemed-2016-103632. Epub 2016 Jun 29. PMID: 27358469. |
Wrong population |
|
Giufrè M, Ricchizzi E, Accogli M, Barbanti F, Monaco M, Pimentel de Araujo F, Farina C, Fazii P, Mattei R, Sarti M, Barozzi A, Buttazzi R, Cosentino M, Nardone M, Savini V, Spigaglia P, Pantosti A, Moro ML, Cerquetti M. Colonization by multidrug-resistant organisms in long-term care facilities in Italy: a point-prevalence study. Clin Microbiol Infect. 2017 Dec;23(12):961-967. Doi: 10.1016/j.cmi.2017.04.006. Epub 2017 Apr 12. PMID: 28412380. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Donkor ES, Kotey FCN, Dayie NTKD, Duodu S, Tetteh-Quarcoo PB, Osei MM, Tette EMA. Colonization of HIV-Infected Children with Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus. Pathogens. 2019 Mar 17;8(1):35. Doi: 10.3390/pathogens8010035. PMID: 30884909; PMCID: PMC6470964. |
Wrong population |
|
Popovich KJ, Smith KY, Khawcharoenporn T, Thurlow CJ, Lough J, Thomas G, Aroutcheva A, Zawitz C, Beavis KG, Weinstein RA, Hota B. Community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization in high-risk groups of HIV-infected patients. Clin Infect Dis. 2012 May;54(9):1296-303. Doi: 10.1093/cid/cis030. Epub 2012 Feb 21. PMID: 22354926; PMCID: PMC3404690. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Knox J, Van Rijen M, Uhlemann AC, Miller M, Hafer C, Vavagiakis P, Shi Q, Johnson PD, Coombs G, Kluytmans-Van Den Bergh M, Kluytmans J, Bennett CM, Lowy FD. Community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus transmission in households of infected cases: a pooled analysis of primary data from three studies across international settings. Epidemiol Infect. 2015 Jan;143(2):354-65. Doi: 10.1017/S0950268814000983. Epub 2014 Apr 24. PMID: 24763185; PMCID: PMC4981654. |
Wrong population |
|
Chow A, Htun HL, Hon PY, Ang B, Kanagasabai K, Koh J, Holden MTG, Hsu LY. Comparative epidemiology and factors associated with major healthcare-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus clones among interconnected acute-, intermediate- and long-term healthcare facilities in Singapore. Clin Microbiol Infect. 2020 Jul 29:S1198-743X(20)30442-0. Doi: 10.1016/j.cmi.2020.07.034. Epub ahead of print. PMID: 32738480. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Furuno JP, Shurland SM, Zhan M, Johnson JK, Venezia RA, Harris AD, Roghmann MC. Comparison of the methicillin-resistant Staphylococcus aureus acquisition among rehabilitation and nursing home residents. Infect Control Hosp Epidemiol. 2011 Mar;32(3):244-9. Doi: 10.1086/658667. PMID: 21460509; PMCID: PMC3677603. |
Wrong setting (wrong country) |
|
King T, Schindler R, Chavda S, Conly J. Dimensions of poverty as risk factors for antimicrobial resistant organisms in Canada: a structured narrative review. Antimicrob Resist Infect Control. 2022 Jan 24;11(1):18. Doi: 10.1186/s13756-022-01059-1. PMID: 35074013; PMCID: PMC8785485. |
Wrong intervention |
|
Tsao FY, Kou HW, Huang YC. Dissemination of methicillin-resistant Staphylococcus aureus sequence type 45 among nursing home residents and staff in Taiwan. Clin Microbiol Infect. 2015 May;21(5):451-8. Doi: 10.1016/j.cmi.2014.12.019. Epub 2014 Dec 31. PMID: 25677257. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Landelle C, Iten A, Uçkay I, Sax H, Camus V, Cohen G, Renzi G, Schrenzel J, Pittet D, Perrier A, Harbarth S. Does colonization with methicillin-susceptible Staphylococcus aureus protect against nosocomial acquisition of methicillin-resistant S. aureus? Infect Control Hosp Epidemiol. 2014 May;35(5):527-33. Doi: 10.1086/675825. Epub 2014 Mar 19. PMID: 24709721. |
Wrong population |
|
van Cleef BA, van Benthem BH, Verkade EJ, van Rijen M, Kluytmans-van den Bergh MF, Schouls LM, Duim B, Wagenaar JA, Graveland H, Bos ME, Heederik D, Kluytmans JA. Dynamics of methicillin-resistant Staphylococcus aureus and methicillin-susceptible Staphylococcus aureus carriage in pig farmers: a prospective cohort study. Clin Microbiol Infect. 2014 Oct;20(10):O764-71. Doi: 10.1111/1469-0691.12582. Epub 2014 May 15. PMID: 24494859. |
Wrong population |
|
Daneman N, Sarwar S, Fowler RA, Cuthbertson BH; SuDDICU Canadian Study Group. Effect of selective decontamination on antimicrobial resistance in intensive care units: a systematic review and meta-analysis. Lancet Infect Dis. 2013 Apr;13(4):328-41. Doi: 10.1016/S1473-3099(12)70322-5. Epub 2013 Jan 25. PMID: 23352693. |
Wrong study design |
|
Jans B, Schoevaerdts D, Huang TD, Berhin C, Latour K, Bogaerts P, Nonhoff C, Denis O, Catry B, Glupczynski Y. Epidemiology of multidrug-resistant microorganisms among nursing home residents in Belgium. PloS One. 2013 May 30;8(5):e64908. Doi: 10.1371/journal.pone.0064908. PMID: 23738011; PMCID: PMC3667831. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Tosas Auguet O, Betley JR, Stabler RA, Patel A, Ioannou A, Marbach H, Hearn P, Aryee A, Goldenberg SD, Otter JA, Desai N, Karadag T, Grundy C, Gaunt MW, Cooper BS, Edgeworth JD, Kypraios T. Evidence for Community Transmission of Community-Associated but Not Health-Care-Associated Methicillin-Resistant Staphylococcus Aureus Strains Linked to Social and Material Deprivation: Spatial Analysis of Cross-sectional Data. PloS Med. 2016 Jan 26;13(1):e1001944. Doi: 10.1371/journal.pmed.1001944. PMID: 26812054; PMCID: PMC4727805. |
Wrong outcome (univariate analysis) |
|
Couderc C, Jolivet S, Thiébaut AC, Ligier C, Remy L, Alvarez AS, Lawrence C, Salomon J, Herrmann JL, Guillemot D; Antibiotic Use and Staphylococcus aureus Resistant to Antibiotics (ASAR) Study Group. Fluoroquinolone use is a risk factor for methicillin-resistant Staphylococcus aureus acquisition in long-term care facilities: a nested case-case-control study. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):206-15. Doi: 10.1093/cid/ciu236. Epub 2014 Apr 11. PMID: 24729496. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Ye X, Liu W, Fan Y, Wang X, Zhou J, Yao Z, Chen S. Frequency-risk and duration-risk relations between occupational livestock contact and methicillin-resistant Staphylococcus aureus carriage among workers in Guangdong, China. Am J Infect Control. 2015 Jul 1;43(7):676-81. Doi: 10.1016/j.ajic.2015.03.026. Epub 2015 Apr 29. PMID: 25934060. |
Wrong population |
|
Popovich KJ, Snitkin ES, Zawitz C, Aroutcheva A, Payne D, Thiede SN, Schoeny M, Green SJ, Hayden MK, Hota B, Weinstein RA. Frequent Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Introductions Into an Inner-city Jail: Indications of Community Transmission Networks. Clin Infect Dis. 2020 Jul 11;71(2):323-331. Doi: 10.1093/cid/ciz818. PMID: 31425575; PMCID: PMC7353325. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Popovich KJ, Thiede SN, Zawitz C, Payne D, Aroutcheva A, Schoeny M, Green SJ, Snitkin ES, Weinstein RA, Payne D. Genomic Analysis of Community Transmission Networks for MRSA Among Females Entering a Large Inner-city Jail. Open Forum Infect Dis. 2022 Jan 31;9(3):ofac049. Doi: 10.1093/ofid/ofac049. PMID: 35211635; PMCID: PMC8863081. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Aliberti S, Reyes LF, Faverio P, Sotgiu G, Dore S, Rodriguez AH, Soni NJ, Restrepo MI; GLIMP investigators. Global initiative for meticillin-resistant Staphylococcus aureus pneumonia (GLIMP): an international, observational cohort study. Lancet Infect Dis. 2016 Dec;16(12):1364-1376. Doi: 10.1016/S1473-3099(16)30267-5. Epub 2016 Sep 1. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2016 Dec;16(12):1324. PMID: 27593581. |
Wrong population |
|
Chalmers JD, Rother C, Salih W, Ewig S. Healthcare-associated pneumonia does not accurately identify potentially resistant pathogens: a systematic review and meta-analysis. Clin Infect Dis. 2014 Feb;58(3):330-9. Doi: 10.1093/cid/cit734. Epub 2013 Nov 22. Erratum in: Clin Infect Dis. 2015 Apr 1;60(7):1143. PMID: 24270053. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Abad ED, Ferreira DC, Cavalcante FS, Saintive S, Goudouris E, Prado EA, Hofer C, Ribeiro M, da Silva AMP, Rosado AS, van Elsas JD, Dos Santos KRN. High incidence of acquiring methicillin-resistant Staphylococcus aureus in Brazilian children with Atopic Dermatitis and associated risk factors. J Microbiol Immunol Infect. 2020 Oct;53(5):724-730. Doi: 10.1016/j.jmii.2018.12.014. Epub 2019 Mar 21. PMID: 30956127. |
Wrong population |
|
Dahlman D, Jalalvand F, Blomé MA, Håkansson A, Janson H, Quick S, Nilsson AC. High Perineal and Overall Frequency of Staphylococcus aureus in People Who Inject Drugs, Compared to Non-Injectors. Curr Microbiol. 2017 Feb;74(2):159-167. Doi: 10.1007/s00284-016-1165-y. Epub 2016 Nov 28. PMID: 27896481; PMCID: PMC5243900. |
Wrong population |
|
Casey JA, Shopsin B, Cosgrove SE, Nachman KE, Curriero FC, Rose HR, Schwartz BS. High-density livestock production and molecularly characterized MRSA infections in Pennsylvania. Environ Health Perspect. 2014 May;122(5):464-70. Doi: 10.1289/ehp.1307370. Epub 2014 Feb 7. PMID: 24509131; PMCID: PMC4014753. |
Wrong study design |
|
Befus MB, Miko BA, Herzig CT, Keleekai N, Mukherjee DV, Larson E, Lowy FD. HIV and colonization with Staphylococcus aureus in two maximum-security prisons in New York State. J Infect. 2016 Dec;73(6):568-577. Doi: 10.1016/j.jinf.2016.08.016. Epub 2016 Sep 1. PMID: 27592264. |
Wrong population |
|
Gómez-Alonso B, Rodríguez-Álvarez C, Castro Hernández B, Arias Rodríguez Á, Aguirre-Jaime A, Lecuona Fernández M. El servicio de urgencias hospitalario como factor de riesgo de colonización por Staphylococcus aureus resistente a meticilina de los residentes en centros de larga estancia [Hospital emergency health service care as a risk factor for methicillin-resistant Staphylococcus aureus in residents of long-term care facilities]. Emergencias. 2016 Dic;28(6):381-386. Spanish. PMID: 29106082. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Shuping LL, Kuonza L, Musekiwa A, Iyaloo S, Perovic O. Hospital-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus: A cross-sectional analysis of risk factors in South African tertiary public hospitals. PloS One. 2017 Nov 16;12(11):e0188216. Doi: 10.1371/journal.pone.0188216. PMID: 29145465; PMCID: PMC5690649. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Otter JA, Tosas-Auguet O, Herdman MT, Williams B, Tucker D, Edgeworth JD, French GL. Implications of targeted versus universal admission screening for meticillin-resistant Staphylococcus aureus carriage in a London hospital. J Hosp Infect. 2014 Jul;87(3):171-4. Doi: 10.1016/j.jhin.2014.04.005. Epub 2014 May 10. PMID: 24928784. |
Wrong population |
|
Mutters NT, Günther F, Sander A, Mischnik A, Frank U. Influx of multidrug-resistant organisms by country-to-country transfer of patients. BMC Infect Dis. 2015 Oct 28;15:466. Doi: 10.1186/s12879-015-1173-8. PMID: 26508038; PMCID: PMC4624670. |
Wrong population |
|
Derde LPG, Cooper BS, Goossens H, Malhotra-Kumar S, Willems RJL, Gniadkowski M, Hryniewicz W, Empel J, Dautzenberg MJD, Annane D, Aragão I, Chalfine A, Dumpis U, Esteves F, Giamarellou H, Muzlovic I, Nardi G, Petrikkos GL, Tomic V, Martí AT, Stammet P, Brun-Buisson C, Bonten MJM; MOSAR WP3 Study Team. Interventions to reduce colonisation and transmission of antimicrobial-resistant bacteria in intensive care units: an interrupted time series study and cluster randomised trial. Lancet Infect Dis. 2014 Jan;14(1):31-39. Doi: 10.1016/S1473-3099(13)70295-0. Epub 2013 Oct 23. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2014 Jan;14(1):11. PMID: 24161233; PMCID: PMC3895323. |
Wrong study design |
|
Loke HY, Kyaw WM, Chen MIC, Lim JW, Ang B, Chow A. Length of stay and odds of MRSA acquisition: a dose-response relationship? Epidemiol Infect. 2019 Jan;147:e223. Doi: 10.1017/S0950268819001110. PMID: 31364542; PMCID: PMC6625199. |
Double |
|
Loke HY, Kyaw WM, Chen MIC, Lim JW, Ang B, Chow A. Length of stay and odds of MRSA acquisition: a dose-response relationship? Epidemiol Infect. 2019 Jan;147:e223. Doi: 10.1017/S0950268819001110. PMID: 31364542; PMCID: PMC6625199. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Feingold BJ, Silbergeld EK, Curriero FC, van Cleef BA, Heck ME, Kluytmans JA. Livestock density as risk factor for livestock-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus, the Netherlands. Emerg Infect Dis. 2012 Nov;18(11):1841-9. Doi: 10.3201/eid1811.111850. PMID: 23092646; PMCID: PMC3559158. |
Wrong study design |
|
Olson R, Donnenfeld E, Bucci FA Jr, Price FW Jr, Raizman M, Solomon K, Devgan U, Trattler W, Dell S, Wallace RB, Callegan M, Brown H, McDonnell PJ, Conway T, Schiffman RM, Hollander DA. Methicillin resistance of Staphylococcus species among health care and nonhealth care workers undergoing cataract surgery. Clin Ophthalmol. 2010 Dec 10;4:1505-14. Doi: 10.2147/OPTH.S14333. PMID: 21191448; PMCID: PMC3009999. |
Wrong study design |
|
Lemma MT, Zenebe Y, Tulu B, Mekonnen D, Mekonnen Z. Methicillin Resistant Staphylococcus aureus among HIV Infected Pediatric Patients in Northwest Ethiopia: Carriage Rates and Antibiotic Co-Resistance Profiles. PloS One. 2015 Sep 30;10(9):e0137254. Doi: 10.1371/journal.pone.0137254. PMID: 26421927; PMCID: PMC4589400. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Alizadeh N, Oskuee ABE, Golchai J, Sadre-Eshkevari S, Darjani A, Kazemnejad E, Mohtasham-Amiri Z. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) an important microorganism: determination of its prevalence and evaluation of its associated factors in hospitalized dermatologic patients. Iranian Journal of Dermatology. 2014; 17(2), 54-58. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Stone ND, Lewis DR, Johnson TM 2nd, Hartney T, Chandler D, Byrd-Sellers J, McGowan JE Jr, Tenover FC, Jernigan JA, Gaynes RP; Southeast Veterans Affairs Long-Term Care Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Cooperative. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) nasal carriage in residents of Veterans Affairs long-term care facilities: role of antimicrobial exposure and MRSA acquisition. Infect Control Hosp Epidemiol. 2012 Jun;33(6):551-7. Doi: 10.1086/665711. Epub 2012 Apr 13. PMID: 22561709. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Rrapi R, Chand S, Song S, Gabel CK, Shah R, El Saleeby C, Kroshinsky D. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) nasal colonization predicts MRSA infection in inpatient paediatric cellulitis. Br J Dermatol. 2021 Oct;185(4):842-844. Doi: 10.1111/bjd.20439. Epub 2021 Jul 5. PMID: 33959941. |
Wrong population |
|
Bellmann M, Rößler M, Scheibe M, Dietrich U, Fauler J. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus in German hospitals: individual- and regional-level predictors. Journal of Public Health. 2015 Feb 24;23(2):103-9 |
Wrong setting (wrong country) |
|
Orellana RC, Hoet AE, Bell C, Kelley C, Lu B, Anderson SE, Stevenson KB. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus in Ohio EMS Providers: A Statewide Cross-sectional Study. Prehosp Emerg Care. 2016;20(2):184-90. Doi: 10.3109/10903127.2015.1076098. Epub 2015 Oct 30. PMID: 26516797. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Nillius D, von Müller L, Wagenpfeil S, Klein R, Herrmann M. Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus in Saarland, Germany: The Long-Term Care Facility Study. PloS One. 2016 Apr 13;11(4):e0153030. Doi: 10.1371/journal.pone.0153030. PMID: 27073899; PMCID: PMC4830541. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Abie S, Tiruneh M, Abebe W. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus nasal carriage among janitors working in hospital and non-hospital areas: a comparative cross-sectional study. Ann Clin Microbiol Antimicrob. 2020 Oct 19;19(1):47. Doi: 10.1186/s12941-020-00391-x. PMID: 33076913; PMCID: PMC7574208. |
Wrong study design |
|
Lu SY, Chang FY, Cheng CC, Lee KD, Huang YC. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus nasal colonization among adult patients visiting emergency department in a medical center in Taiwan. PloS One. 2011;6(6):e18620. Doi: 10.1371/journal.pone.0018620. Epub 2011 Jun 13. PMID: 21695178; PMCID: PMC3113794. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Baroja I, Guerra S, Coral-Almeida M, Ruíz A, Galarza JM, de Waard JH, Bastidas-Caldes C. Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Nasal Colonization Among Health Care Workers of a Tertiary Hospital in Ecuador and Associated Risk Factors. Infect Drug Resist. 2021 Aug 25;14:3433-3440. Doi: 10.2147/IDR.S326148. PMID: 34471363; PMCID: PMC8403571. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Hsu YY, Wu D, Hung CC, Huang SS, Yuan FH, Lee MH, Huang CT, Shie SS, Huang PY, Yang CC, Cheng CW, Leu HS, Wu TS, Huang YC. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus nasal colonization among HIV-infected patients in Taiwan: prevalence, molecular characteristics and associated factors with nasal carriage. BMC Infect Dis. 2020 Mar 30;20(1):254. Doi: 10.1186/s12879-020-04979-8. PMID: 32228480; PMCID: PMC7106609. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Bunnell KL, Zullo AR, Collins C, Adams CA Jr. Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Pneumonia in Critically Ill Trauma and Burn Patients: A Retrospective Cohort Study. Surg Infect (Larchmt). 2017 Feb/Mar;18(2):196-201. Doi: 10.1089/sur.2016.115. Epub 2016 Dec 22. PMID: 28004983. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Pasricha J, Harbarth S, Koessler T, Camus V, Schrenzel J, Cohen G, Pittet D, Perrier A, Iten A. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus risk profiling: who are we missing? Antimicrob Resist Infect Control. 2013 May 30;2(1):17. Doi: 10.1186/2047-2994-2-17. PMID: 23721630; PMCID: PMC3672049. |
Wrong study design |
|
Gleeson A, Larkin P, Walsh C, O'Sullivan N. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus: Prevalence, incidence, risk factors, and effects on survival of patients in a specialist palliative care unit: A prospective observational study. Palliat Med. 2016 Apr;30(4):374-81. Doi: 10.1177/0269216315595158. Epub 2015 Jul 31. PMID: 26231420. |
Wrong setting (wrong country) |
|
van Kleef E, Robotham JV, Jit M, Deeny SR, Edmunds WJ. Modelling the transmission of healthcare associated infections: a systematic review. BMC Infect Dis. 2013 Jun 28;13:294. Doi: 10.1186/1471-2334-13-294. PMID: 23809195; PMCID: PMC3701468. |
Wrong study design |
|
Batina NG, Crnich CJ, Anderson DF, Döpfer D. Models to predict prevalence and transition dynamics of methicillin-resistant Staphylococcus aureus in community nursing homes. Am J Infect Control. 2016 May 1;44(5):507-14. Doi: 10.1016/j.ajic.2015.10.042. Epub 2016 Jan 14. PMID: 26777286; PMCID: PMC4851896. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Nair N, Kourbatova E, Poole K, Huckabee CM, Murray P, Huskins WC, Blumberg HM. Molecular epidemiology of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) among patients admitted to adult intensive care units: the STAR*ICU trial. Infect Control Hosp Epidemiol. 2011 Nov;32(11):1057-63. Doi: 10.1086/662178. Epub 2011 Sep 20. PMID: 22011531; PMCID: PMC4149749. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Zomer TP, Wielders CC, Veenman C, Hengeveld P, van der Hoek W, de Greeff SC, Smit LA, Heederik DJ, Yzermans CJ, Bosch T, Maassen CB, van Duijkeren E. MRSA in persons not living or working on a farm in a livestock-dense area: prevalence and risk factors. J Antimicrob Chemother. 2017 Mar 1;72(3):893-899. Doi: 10.1093/jac/dkw483. PMID: 27999031. |
Wrong population |
|
Di Ruscio F, Bjørnholt JV, Leegaard TM, Moen AEF, de Blasio BF. MRSA infections in Norway: A study of the temporal evolution, 2006-2015. PloS One. 2017 Jun 22;12(6):e0179771. Doi: 10.1371/journal.pone.0179771. PMID: 28640901; PMCID: PMC5480993. |
Wrong study design |
|
Gupta K, Martinello RA, Young M, Strymish J, Cho K, Lawler E. MRSA nasal carriage patterns and the subsequent risk of conversion between patterns, infection, and death. PloS One. 2013;8(1):e53674. Doi: 10.1371/journal.pone.0053674. Epub 2013 Jan 10. PMID: 23326483; PMCID: PMC3542362. |
Wrong study design |
|
Chen H, Au KM, Hsu KE, Lai CK, Myint J, Mak YF, Lee SY, Wong TY, Tsang NC. Multidrug-resistant organism carriage among residents from residential care homes for the elderly in Hong Kong: a prevalence survey with stratified cluster sampling. Hong Kong Med J. 2018 Aug;24(4):350-360. Doi: 10.12809/hkmj176949. Epub 2018 Jul 30. PMID: 30065121. |
Wrong setting (wrong country) |
|
van Dulm E, Klok S, Boyd A, Joore IK, Prins M, van Dam AP, Tramper-Stranders GA, van Duijnhoven YTHP. Nasal carriage of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) among undocumented migrants and uninsured legal residents in Amsterdam, the Netherlands: a cross-sectional study. Antimicrob Resist Infect Control. 2020 Jul 29;9(1):118. Doi: 10.1186/s13756-020-00785-8. PMID: 32727560; PMCID: PMC7391596. |
Wrong outcome (univariate analysis) |
|
van Dulm E, Klok S, Boyd A, Joore IK, Prins M, van Dam AP, Tramper-Stranders GA, van Duijnhoven YTHP. Nasal carriage of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) among undocumented migrants and uninsured legal residents in Amsterdam, the Netherlands: a cross-sectional study. Antimicrob Resist Infect Control. 2020 Jul 29;9(1):118. Doi: 10.1186/s13756-020-00785-8. PMID: 32727560; PMCID: PMC7391596. |
Double |
|
da Silveira M, da Cunha MLRS, de Souza CSM, Correa AAF, Fortaleza CMCB. Nasal colonization with methicillin-resistant Staphylococcus aureus among elderly living in nursing homes in Brazil: risk factors and molecular epidemiology. Ann Clin Microbiol Antimicrob. 2018 May 4;17(1):18. Doi: 10.1186/s12941-018-0271-z. PMID: 29728115; PMCID: PMC5934845. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Azarbal AF, Harris S, Mitchell EL, Liem TK, Landry GJ, McLafferty RB, Edwards J, Moneta GL. Nasal methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization is associated with increased wound occurrence after major lower extremity amputation. J Vasc Surg. 2015 Aug;62(2):401-5. Doi: 10.1016/j.jvs.2015.02.052. Epub 2015 Apr 30. PMID: 25935268. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Khawaja T, Kirveskari J, Johansson S, Väisänen J, Djupsjöbacka A, Nevalainen A, Kantele A. Patients hospitalized abroad as importers of multiresistant bacteria-a cross-sectional study. Clin Microbiol Infect. 2017 Sep;23(9):673.e1-673.e8. doi: 10.1016/j.cmi.2017.02.003. Epub 2017 Feb 11. PMID: 28196696. |
Wrong study design |
|
Khawaja T, Kirveskari J, Johansson S, Väisänen J, Djupsjöbacka A, Nevalainen A, Kantele A. Patients hospitalized abroad as importers of multiresistant bacteria-a cross-sectional study. Clin Microbiol Infect. 2017 Sep;23(9):673.e1-673.e8. doi: 10.1016/j.cmi.2017.02.003. Epub 2017 Feb 11. PMID: 28196696. |
Double |
|
Khawaja T, Kirveskari J, Johansson S, Väisänen J, Djupsjöbacka A, Nevalainen A, Kantele A. Patients hospitalized abroad as importers of multiresistant bacteria-a cross-sectional study. Clin Microbiol Infect. 2017 Sep;23(9):673.e1-673.e8. doi: 10.1016/j.cmi.2017.02.003. Epub 2017 Feb 11. PMID: 28196696. |
Double |
|
Wakatake H, Fujitani S, Kodama T, Kawamoto E, Yamada H, Yanai M, Morisawa K, Takemura H, Lefor AT, Taira Y. Positive clinical risk factors predict a high rate of methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization in emergency department patients. Am J Infect Control. 2012 Dec;40(10):988-91. Doi: 10.1016/j.ajic.2012.01.017. Epub 2012 May 23. PMID: 22627097. |
Wrong study design |
|
Murphy CR, Hudson LO, Spratt BG, Quan V, Kim D, Peterson E, Tan G, Evans K, Meyers H, Cheung M, Lee BY, Mukamel DB, Enright MC, Whealon M, Huang SS. Predicting high prevalence of community methicillin-resistant Staphylococcus aureus strains in nursing homes. Infect Control Hosp Epidemiol. 2013 Mar;34(3):325-6. Doi: 10.1086/669519. Epub 2013 Jan 23. PMID: 23388372; PMCID: PMC4151251. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Xue Y, Gyi AA. Predictive Risk Factors for Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus (MRSA) Colonisation among Adults in Acute Care Settings: A Systematic Review. JBI Libr Syst Rev. 2012;10(54):3487-3560. Doi: 10.11124/jbisrir-2012-16. PMID: 27820009. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Torres K, Sampathkumar P. Predictors of methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization at hospital admission. Am J Infect Control. 2013 Nov;41(11):1043-7. Doi: 10.1016/j.ajic.2013.02.013. Epub 2013 May 21. PMID: 23706830. |
Wrong study design |
|
Bebell LM, Ayebare A, Boum Y 2nd, Siedner MJ, Bazira J, Schiff SJ, Metlay JP, Bangsberg DR, Ttendo S, Firth PG. Prevalence and correlates of MRSA and MSSA nasal carriage at a Ugandan regional referral hospital. J Antimicrob Chemother. 2017 Mar 1;72(3):888-892. Doi: 10.1093/jac/dkw472. PMID: 27999030; PMCID: PMC5890783. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Leung W, Malhi G, Willey BM, McGeer AJ, Borgundvaag B, Thanabalan R, Gnanasuntharam P, Le B, Weizman AV, Croitoru K, Silverberg MS, Steinhart AH, Nguyen GC. Prevalence and predictors of MRSA, ESBL, and VRE colonization in the ambulatory IBD population. J Crohns Colitis. 2012 Aug;6(7):743-9. Doi: 10.1016/j.crohns.2011.12.005. Epub 2012 Jan 9. PMID: 22398097. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Schechter-Perkins EM, Mitchell PM, Murray KA, Rubin-Smith JE, Weir S, Gupta K. Prevalence and predictors of nasal and extranasal staphylococcal colonization in patients presenting to the emergency department. Ann Emerg Med. 2011 May;57(5):492-9. Doi: 10.1016/j.annemergmed.2010.11.024. Epub 2011 Jan 15. PMID: 21239081. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Kutlu SS, Cevahir N, Akalin S, Akin F, Dirgen Caylak S, Bastemir M, Tekin K. Prevalence and risk factors for methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization in a diabetic outpatient population: a prospective cohort study. Am J Infect Control. 2012 May;40(4):365-8. Doi: 10.1016/j.ajic.2011.05.009. Epub 2011 Aug 23. PMID: 21864943. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Barrufet MP, Vendrell E, Force L, Sauca G, Rodríguez S, Martínez E, Palomera E, Serra-Prat M, Capdevila JA, Cornudella J, Llopis A, Robledo MA, Vázquez C. Prevalence and risk factors for meticillin-resistant Staphylococcus aureus in an acute care hospital and long-term care facilities located in the same geographic area. Rev Esp Quimioter. 2014 Sep;27(3):190-5. PMID: 25229374. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Choi SW, Lee JC, Kim J, Kim JE, Baek MJ, Park SY, Park S, Shin BJ. Prevalence and Risk Factors for Positive Nasal Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Carriage Among Orthopedic Patients in Korea. J Clin Med. 2019 May 8;8(5):631. Doi: 10.3390/jcm8050631. PMID: 31072048; PMCID: PMC6572060. |
Wrong setting (wrong country) |
|
García-García JA, Santos-Morano J, Castro C, Bayoll-Serradilla E, Martín-Ponce ML, Vergara-López S, Martín-Rodríguez LM, Mateos-Gómez A, de la Cueva J, Martín-Mazuelos E, Gómez-Mateos JM, Corzo-Delgado JE. Prevalencia y factores asociados a la colonización por Staphylococcus aureus resistente a meticilina en centros de larga estancia en el sur de España [Prevalence and risk factors of methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization among residents living in long-term care facilities in southern Spain]. Enferm Infecc Microbiol Clin. 2011 Jun-Jul;29(6):405-10. Spanish. Doi: 10.1016/j.eimc.2010.12.010. Epub 2011 Feb 24. PMID: 21349606. |
Wrong setting (wrong country) |
|
McKinnell JA, Miller LG, Singh R, Kleinman K, Peterson EM, Evans KD, Dutciuc TD, Heim L, Gombosev A, Estevez M, Launer B, Tjoa T, Tam S, Bolaris MA, Huang SS. Prevalence of and Factors Associated With Multidrug Resistant Organism (MDRO) Colonization in 3 Nursing Homes. Infect Control Hosp Epidemiol. 2016 Dec;37(12):1485-1488. Doi: 10.1017/ice.2016.215. Epub 2016 Sep 27. PMID: 27671022. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Wu CJ, Ko WC, Ho MW, Lin HH, Yang YL, Lin JN, Huang IW, Wang HY, Lai JF, Shiau YR, Hsieh LY, Chen HT, Lin CC, Chu WL, Lo HJ, Lauderdale TL. Prevalence of and risk factors for methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization among human immunodeficient virus-infected outpatients in Taiwan: oral Candida colonization as a comparator. J Oral Microbiol. 2017 May 9;9(1):1322446. Doi: 10.1080/20002297.2017.1322446. PMID: 28748029; PMCID: PMC5508359. |
Double |
|
Wu CJ, Ko WC, Ho MW, Lin HH, Yang YL, Lin JN, Huang IW, Wang HY, Lai JF, Shiau YR, Hsieh LY, Chen HT, Lin CC, Chu WL, Lo HJ, Lauderdale TL. Prevalence of and risk factors for methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonization among human immunodeficient virus-infected outpatients in Taiwan: oral Candida colonization as a comparator. J Oral Microbiol. 2017 May 9;9(1):1322446. Doi: 10.1080/20002297.2017.1322446. PMID: 28748029; PMCID: PMC5508359. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Wu M, Tong X, Liu S, Wang D, Wang L, Fan H. Prevalence of methicillin-resistant Staphylococcus aureus in healthy Chinese population: A system review and meta-analysis. PloS One. 2019 Oct 24;14(10):e0223599. Doi: 10.1371/journal.pone.0223599. PMID: 31647842; PMCID: PMC6812772. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Jeong H, Kang S, Cho HJ. Prevalence of Multidrug-Resistant Organisms and Risk Factors for Carriage among Patients Transferred from Long-Term Care Facilities. Infect Chemother. 2020 Jun;52(2):183-193. Doi: 10.3947/ic.2020.52.2.183. Epub 2020 May 29. PMID: 32468740; PMCID: PMC7335643. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Luk S, Ho AY, Ng TK, Tsang IH, Chan EH, Choi KW, Tsang NC, Lee RA, Cheng VC, Fung SC, Lai WM, Que TL, Wong AT. Prevalence, prediction, and clonality of methicillin-resistant Staphylococcus aureus carriage at admission to medical units in Hong Kong, China. Infect Control Hosp Epidemiol. 2014 Jan;35(1):42-8. Doi: 10.1086/674393. Epub 2013 Nov 26. PMID: 24334797. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Mossong J, Gelhausen E, Decruyenaere F, Devaux A, Perrin M, Even J, Heisbourg E. Prevalence, risk factors and molecular epidemiology of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) colonization in residents of long-term care facilities in Luxembourg, 2010. Epidemiol Infect. 2013 Jun;141(6):1199-206. Doi: 10.1017/S0950268812001999. Epub 2012 Sep 7. PMID: 22953727; PMCID: PMC9151855. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Almeida ST, Nunes S, Paulo AC, Faria NA, de Lencastre H, Sá-Leão R. Prevalence, risk factors, and epidemiology of methicillin-resistant Staphylococcus aureus carried by adults over 60 years of age. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2015 Mar;34(3):593-600. Doi: 10.1007/s10096-014-2267-8. Epub 2014 Oct 31. PMID: 25359581. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Chen CC, Pass SE. Risk factors for and impact of methicillin-resistant Staphylococcus aureus nasal colonization in patients in a medical intensive care unit. Am J Infect Control. 2013 Nov;41(11):1100-1. Doi: 10.1016/j.ajic.2013.01.035. Epub 2013 May 8. PMID: 23663856. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Tsiodras S, Daikos GL, Lee A, Plachouras D, Antoniadou A, Ploiarchopoulou F, Psichogiou M, Petrikkos G, Harbarth S. Risk factors for community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonisation in a large metropolitan area in Greece: An epidemiological study using two case definitions. J Glob Antimicrob Resist. 2014 Mar;2(1):27-33. Doi: 10.1016/j.jgar.2013.10.001. Epub 2013 Oct 26. PMID: 27873634. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Epstein L, Mu Y, Belflower R, Scott J, Ray S, Dumyati G, Felsen C, Petit S, Yousey-Hindes K, Nadle J, Pasutti L, Lynfield R, Warnke L, Schaffner W, Leib K, Kallen AJ, Fridkin SK, Lessa FC. Risk Factors for Invasive Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Infection After Recent Discharge From an Acute-Care Hospitalization, 2011-2013. Clin Infect Dis. 2016 Jan 1;62(1):45-52. Doi: 10.1093/cid/civ777. Epub 2015 Sep 3. PMID: 26338787; PMCID: PMC6557163. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Catry B, Latour K, Jans B, Vandendriessche S, Preal R, Mertens K, Denis O. Risk factors for methicillin resistant Staphylococcus aureus: a multi-laboratory study. PloS One. 2014 Feb 26;9(2):e89579. Doi: 10.1371/journal.pone.0089579. PMID: 24586887; PMCID: PMC3935888. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Callejo-Torre F, Eiros Bouza JM, Olaechea Astigarraga P, Coma Del Corral MJ, Palomar Martínez M, Alvarez-Lerma F, López-Pueyo MJ. Risk factors for methicillin-resistant Staphylococcus aureus colonisation or infection in intensive care units and their reliability for predicting MRSA on ICU admission. Infez Med. 2016 Sep 1;24(3):201-9. PMID: 27668900. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Anesi JA, Blumberg EA, Han JH, Lee DH, Clauss H, Climaco A, Hasz R, Molnar E, Alimenti D, West S, Bilker WB, Tolomeo P, Lautenbach E; CDC (Centers for Disease Control and Prevention) Prevention Epicenters Program. Risk factors for multidrug-resistant organisms among deceased organ donors. Am J Transplant. 2019 Sep;19(9):2468-2478. Doi: 10.1111/ajt.15488. Epub 2019 Jun 26. PMID: 31162785; PMCID: PMC6711782. |
Wrong study design |
|
Balamohan A, Beachy J, Kohn N, Rubin LG. Risk factors for nosocomial methicillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) colonization in a neonatal intensive care unit: A Case-control study. Am J Infect Control. 2021 Nov;49(11):1408-1413. Doi: 10.1016/j.ajic.2021.04.082. Epub 2021 May 1. PMID: 33940064. |
Wrong study design |
|
Pan A, Lee A, Cooper B, Chalfine A, Daikos GL, Garilli S, Goossens H, Malhotra-Kumar S, Martínez JA, Patroni A, Harbarth S; SURF study group (MRSA colonisation on admission to surgical wards in Europe: identification of risk factors), in collaboration with the MOSAR-04 Study Team. Risk factors for previously unknown meticillin-resistant Staphylococcus aureus carriage on admission to 13 surgical wards in Europe. J Hosp Infect. 2013 Feb;83(2):107-13. Doi: 10.1016/j.jhin.2012.09.020. Epub 2012 Nov 30. PMID: 23201397. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Schaps D, Godfrey AW, Anderson DJ. Risk of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) and vancomycin-resistant Enterococcus (VRE) acquisition during ambulance transport: A retrospective propensity-score-matched cohort analysis. Infect Control Hosp Epidemiol. 2022 Apr;43(4):442-447. Doi: 10.1017/ice.2021.272. Epub 2021 Jul 21. PMID: 34284846. |
Wrong study design |
|
Butler-Laporte G, Cheng MP, McDonald EG, Lee TC. Screening swabs surpass traditional risk factors as predictors of MRSA bacteremia. BMC Infect Dis. 2018 Jun 11;18(1):270. Doi: 10.1186/s12879-018-3182-x. PMID: 29890954; PMCID: PMC5996459. |
Wrong study design |
|
Pérez-Eslava M, López-Ruíz N, Flores-Cebada EM, Rodríguez-Iglesias M, Galán-Sánchez F. Staphylococcus aureus colonization in an institutionalized elderly population in the Bay of Cadiz area, Spain: prevalence and associated risk factors. Med Clin (Barc). 2019 Feb 15;152(4):141-144. English, Spanish. Doi: 10.1016/j.medcli.2018.03.009. Epub 2018 Apr 30. PMID: 29716725. |
Wrong setting (wrong country) |
|
Beresin GA, Wright JM, Rice GE, Jagai JS. Swine exposure and methicillin-resistant Staphylococcus aureus infection among hospitalized patients with skin and soft tissue infections in Illinois: A ZIP code-level analysis. Environ Res. 2017 Nov;159:46-60. Doi: 10.1016/j.envres.2017.07.037. Epub 2017 Jul 31. PMID: 28772149; PMCID: PMC5862075. |
Wrong study design |
|
Elstrøm P, Astrup E, Hegstad K, Samuelsen Ø, Enger H, Kacelnik O. The fight to keep resistance at bay, epidemiology of carbapenemase producing organisms (CPOs), vancomycin resistant enterococci (VRE) and methicillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) in Norway, 2006 - 2017. PloS One. 2019 Feb 4;14(2):e0211741. Doi: 10.1371/journal.pone.0211741. PMID: 30716133; PMCID: PMC6361454. |
Wrong study design |
|
Lee AS, Pan A, Harbarth S, Patroni A, Chalfine A, Daikos GL, Garilli S, Martínez JA, Cooper BS; MOSAR-04 Study Team. Variable performance of models for predicting methicillin-resistant Staphylococcus aureus carriage in European surgical wards. BMC Infect Dis. 2015 Feb 27;15:105. Doi: 10.1186/s12879-015-0834-y. PMID: 25880328; PMCID: PMC4347652. |
Wrong setting (wrong country) |
Table of quality assessment – prediction modelling studies
| Study reference (first author, year of publication) Classification1
|
Participant selection 1) Appropriate data sources?2 2) Appropriate in- and exclusion? Risk of bias: low/high/unclear |
Predictors 1) Assessed similar for all participants? 2) Assessed without knowledge of outcome? 3) Available at time the model is intended to be used? Risk of bias: low/high/unclear |
Outcome 1) Pre-specified or standard outcome definition? 2) Predictors excluded from definition? 3) Assessed similar for all participants? 4) Assessed without knowledge of predictors? 5) Time interval between predictor and outcome measurement appropriate? Risk of bias: low/high/unclear |
Analysis 1) Reasonable number of participants with event/outcome? 2) All enrolled participants included in analysis? 3) Missing data handled appropriately? 4) No selection of predictors based on univariate analysis? 5) Relevant model performance measures evaluated appropriately?3 6) Accounted for model overfitting4 and optimism? 7) Predictors and weights correspond to results from multivariate analysis? Risk of bias: low/high/unclear |
Overall judgment High risk of bias: at least one domain judged to be at high risk of bias. Model development only: high risk of bias. Risk of bias: low/high/unclear |
| Raschpichler, 2020
|
1) Yes, data obtained from 2 prospective cohorts 2) Yes Risk of bias: LOW
|
1) yes 2) yes 3) yes Risk of bias: LOW |
1) yes 2) yes 3) yes 4) unclear, not mentioned, but assumed to be blinded 5) not applicable Risk of bias: LOW |
1) No, n=16 (1.3%) 2) Yes 3) Yes, imputation 4) Yes 5) No, discrimination measures are not reported 6) Yes, using the Youden index 7) Yes Risk of bias: HIGH |
Risk of bias: High Some concerns due to very low number of events, and no discrimination measures reported. |
A Wolff RF, Moons KGM, Riley RD, Whiting PF, Westwood M, Collins GS, Reitsma JB, Kleijnen J, Mallett S; PROBAST Group. PROBAST: A Tool to Assess the Risk of Bias and Applicability of Prediction Model Studies. Ann Intern Med. 20191;170(1):51-58. Doi: 10.7326/M18-1376. PubMed PMID: 30596875.
1 Development of model only/Development and external validation of model/External validation of model
2 Cohort, RCT or nested case-control study
3 E.g. calibration (total O:E ratio; expected outcome probabilities versus observed outcome frequencies) and discrimination (range 0.5 (no discriminative ability) to 1.0 (perfect discriminative ability)
4 Overfitting: for low Ors the predicted probability is too low, for high Ors the predicted probability is too high. Correcting is possible with shrinkage.
Based on: QUIPS* (Haydn, 2006; Haydn 2013)
|
Study reference (first author, year of publication) |
Study participation Study sample represents the population of interest on key characteristics? (high/moderate/ |
Study Attrition Loss to follow-up not associated with key characteristics (i.e., the study data adequately represent the sample)? (high/moderate/ |
Prognostic factor measurement Was the PF of interest defined and adequately measured? (high/moderate/ |
Outcome measurement Was the outcome of interest defined and adequately measured? (high/moderate/ |
Study confounding Important potential confounders are appropriately accounted for? (high/moderate/ |
Statistical Analysis and Reporting Statistical analysis appropriate for the design of the study? (high/moderate/ |
Overall risk of bias |
|
Lekkerkerk, 2017 |
Yes Risk of bias: LOW |
Yes Risk of bias: LOW |
Yes Risk of bias: LOW |
Yes Risk of bias: LOW |
No Risk of bias: HIGH |
Yes Risk of bias: LOW |
HIGH |
Bijlagen
|
ABR-Zorgregio |
Netwerk van zorginstellingen met als doel antibioticaresistentie te voorkomen en verspreiding te bestrijden door afspraken te maken op regionaal niveau. |
|---|---|
|
Arts VG |
Arts verstandelijk gehandicapten |
|
Cohort-verpleging |
Het verplegen van meerdere patiënten in één of meerdere ruimtes bij elkaar met identieke isolatiemaatregelen. Persoonlijke beschermingsmiddelen worden bij elke patiënt vervangen (eilandverpleging). Niet alle persoonlijke beschermingsmaatregelen worden gewisseld. Een mondneusmasker en schort mogen langere tijd achter elkaar gedragen worden. |
|
Einddesinfectie |
Het desinfecteren, voorafgegaan door reinigen, van de ruimte (oppervlakken, tastvlakken, vloer, spatzones muur) inclusief het sanitair en van alle herbruikbare materialen die in de ruimte aanwezig zijn (zoals afstandsbediening, bedgordijnen). Einddesinfectie vindt plaats na ontslag van categorie-1-patiënten en bij categorie-2-patiënten indien de uitslag van de MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )-test niet bekend is op het moment van ontslag of overplaatsing. In de langdurige zorg vindt einddesinfectie ook plaats op de laatste dag van eradicatiebehandeling. Einddesinfectie is van toepassing voor zowel patiëntenkamers (waar de patiënt slaapt) en klinische behandelruimtes. |
|
Epidemische stam |
MRSA-stam die zich in een zorginstelling/zorgsetting heeft verspreid (verspreiding tussen zorg gerelateerde contacten). |
|
Eradicatie |
Het vrijmaken van MRSA door dragerschapsbehandeling. |
|
Huisgenoten |
Personen die overdag en ‘s nachts in hetzelfde huis als de index-persoon verblijven en ruimten zoals badkamer, woonkamer of keuken gemeenschappelijk gebruiken. |
|
Invasieve ingreep |
Een operatie of het plaatsen of inbrengen van lichaamsvreemde materialen die een verbinding vormen tussen milieu interieur en exterieur zoals drain, een urinekatheter, scoop, centraalveneuze infuuskatheter, arteriële infuuskatheter of externe fixateur. |
|
Kolonisatie |
Het zich vestigen en vermenigvuldigen van micro-organismen op huid of slijmvliezen, zonder schade of hinder voor de gastheer. |
|
Infectie |
Interactie tussen het micro-organisme en de gastheer leidt tot schade of een veranderde fysiologie bij de gastheer. De schade of veranderde fysiologie kan resulteren in klinisch waarneembare symptomen en verschijnselen, maar ook langdurig onopgemerkt blijven of subklinisch verlopen. |
|
LA-MRSA |
Diergerelateerde meticilline-resistente Staphylococcus aureus (livestock-associated meticilline-resistente Staphylococcus aureus). LA-MRSA is gedefinieerd als ST398 in combinatie met een duidelijke expositie aan vee. |
|
LCI (Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (onderdeel RIVM)) |
Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding |
|
Medewerker |
Medewerker en gastmedewerker in zorginstelling. Hieronder wordt iedereen verstaan die, al dan niet betaald, zorg verleent. |
|
MRSA |
Meticilline-resistente Staphylococcus aureus. |
|
MRSA-drager |
Een individu bij wie MRSA is vastgesteld onafhankelijk van de locatie op of in het lichaam of de hoeveelheid MRSA. |
|
MRSA-epidemie |
Twee of meer patiënten in een zorginstelling zijn gekoloniseerd of geïnfecteerd met dezelfde MRSA-stam. De patiënten hebben een verband in tijd en plaats en er is geen gemeenschappelijke bron buiten de zorginstelling. |
|
MRSA-positief |
Zie MRSA-drager |
|
MRSA risicocategorie (patiënt/medewerker) |
Risicocategorie op basis van het risico op overdracht van MRSA naar anderen:
|
|
MRSA-stam |
Isolaten die volgens een standaard typeringsmethode tot hetzelfde type behoren. |
|
MRSA-test |
De detectie van MRSA berust op de aanwezigheid van het species Staphylococcus aureus en op de aanwezigheid van het mec-A-gen dat codeert voor de aanmaak van een gemodificeerd penicilline-bindend eiwit (PBP-2a). Dit eiwit heeft een verminderde affiniteit voor betalactam antibiotica, waardoor deze groep antibiotica onwerkzaam worden. |
|
OMT |
Outbreak management team |
|
Onbeschermd contact |
Contact met een MRSA-drager waarbij geen of onvoldoende beschermende maatregelen zijn genomen. |
|
Ongecompliceerde MRSA drager |
Individu bij wie MRSA is vastgesteld zonder actieve infectie en:
|
|
Patiënt/Cliënt/Bewoner |
Is een persoon die voor diagnostiek en/of behandeling in het ziekenhuis of andere zorginstelling komt of woonachtig is (dit kan klinisch of poliklinisch zijn). |
|
Polikliniek |
Omvat alle afdelingen waar onderzoek en behandeling plaatsvindt van patiënten met aandoeningen en ziekten waarvoor specialistische kennis en hulpmiddelen nodig zijn én die niet als klinische afdelingen zijn aangeduid. De indeling van de afdelingen die hieronder vallen moet door het ziekenhuis op basis van de invasiviteit van de ingrepen gemaakt worden. |
|
Ringonderzoek |
De meest nabije contacten van de patiënt/cliënt worden eerst onderzocht. Als daar besmetting wordt vastgesteld, wordt het onderzoek uitgebreid naar minder nabije contacten. |
|
RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ) |
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. |
|
SWAB |
Stichting Werkgroep Antibioticabeleid. |
|
Transmissie |
Overdracht van micro-organismen. |
|
Vluchtelingenopvang |
Iedere vorm van locatie voor vluchtelingenopvang waar vluchtelingen woonachtig zijn tot de overgang naar een definitieve woning . |
Werkwijze
Deze richtlijnmodule is opgesteld conform de eisen vermeld in het rapport Medisch Specialistische Richtlijnen 2.0 van de adviescommissie Richtlijnen van de Raad Kwaliteit. Dit rapport is gebaseerd op het AGREE II-instrument (Appraisal of Guidelines for Research & Evaluation II; Brouwers, 2010).
Knelpuntenanalyse en uitgangsvragen
Tijdens de voorbereidende fase inventariseerde de werkgroep de knelpunten in de zorg voor patiënten met MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus ). De werkgroep beoordeelde de aanbeveling(en) uit de eerdere richtlijn (MRSA) ziekenhuizen’, ‘MRSA, thuiszorg’, ‘MRSA verpleeghuizen’, MRSA verzorgingshuizen’ en ‘MRSA revalidatiecentra’ op noodzaak tot revisie. Tevens zijn er knelpunten aangedragen door RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ), VHIG (Vereniging voor Hygiëne en Infectiepreventie in de Gezondheidszorg ), IGJ, NVZ, VDSMH (Vereniging Deskundigen Steriele Medische Hulpmiddelen ), en PFNL (Patiëntfederatie Nederland ) via de invitational conference. Een verslag hiervan is als 'Rapportage Knelpunteninventarisatie' opgenomen onder 'Bijlagen'. Op basis van de uitkomsten van de knelpuntenanalyse zijn door de werkgroep concept-uitgangsvragen opgesteld en definitief vastgesteld.
Uitkomstmaten
Na het opstellen van de zoekvraag behorende bij de uitgangsvraag inventariseerde de werkgroep welke uitkomstmaten voor de patiënt relevant zijn, waarbij zowel naar gewenste als ongewenste effecten werd gekeken. Hierbij werd een maximum van acht uitkomstmaten gehanteerd. De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als cruciaal (kritiek voor de besluitvorming), belangrijk (maar niet cruciaal) en onbelangrijk. Tevens definieerde de werkgroep tenminste voor de cruciale uitkomstmaten welke verschillen zij klinisch (patiënt) relevant vonden.
Methode literatuursamenvatting
Een uitgebreide beschrijving van de strategie voor zoeken en selecteren van literatuur is te vinden onder ‘Zoeken en selecteren’ onder ‘Onderbouwing’. Indien mogelijk werden de data uit verschillende studies gepoold in een random-effects-model. Review Manager 5.4 werd gebruikt voor de statistische analyses. De beoordeling van de kracht van het wetenschappelijke bewijs wordt hieronder toegelicht.
Beoordelen van de kracht van het wetenschappelijke bewijs
De kracht van het wetenschappelijke bewijs werd bepaald volgens de GRADE (Grading Recommendations Assessment, Development and Evaluation )-methode. GRADE staat voor ‘Grading Recommendations Assessment, Development and Evaluation’ (zie https://www.gradeworkinggroup.org). De basisprincipes van de GRADE-methodiek zijn: het benoemen en prioriteren van de klinisch (patiënt)relevante uitkomstmaten, een systematische review per uitkomstmaat, en een beoordeling van de bewijskracht per uitkomstmaat op basis van de acht GRADE-domeinen. (De domeinen voor downgraden zijn: risk of bias, inconsistentie, indirectheid, imprecisie, en publicatiebias. De domeinen voor upgraden zijn: dosis-effect relatie, groot effect, en residuele plausibele confounding).
GRADE onderscheidt vier gradaties voor de kwaliteit van het wetenschappelijk bewijs: hoog, redelijk, laag en zeer laag. Deze gradaties verwijzen naar de mate van zekerheid die er bestaat over de literatuurconclusie, in het bijzonder de mate van zekerheid dat de literatuurconclusie de aanbeveling adequaat ondersteunt (Schünemann, 2013; Hultcrantz, 2017).
|
GRADE |
Definitie |
|---|---|
|
Hoog |
|
|
Redelijk |
|
|
Laag |
|
|
Zeer laag |
|
Bij het beoordelen (graderen) van de kracht van het wetenschappelijk bewijs in richtlijnen volgens de GRADE-methodiek spelen grenzen voor klinische besluitvorming een belangrijke rol (Hultcrantz, 2017). Dit zijn de grenzen die bij overschrijding aanleiding zouden geven tot een aanpassing van de aanbeveling. Om de grenzen voor klinische besluitvorming te bepalen moeten alle relevante uitkomstmaten en overwegingen worden meegewogen. De grenzen voor klinische besluitvorming zijn daarmee niet één op één vergelijkbaar met het minimaal klinisch relevant verschil (Minimal Clinically Important Difference, MCID (Minimal Clinically Important Difference )). Met name in situaties waarin een interventie geen belangrijke nadelen heeft en de kosten relatief laag zijn, kan de grens voor klinische besluitvorming met betrekking tot de effectiviteit van de interventie bij een lagere waarde (dichter bij het nuleffect) liggen dan de MCID (Hultcrantz, 2017).
Overwegingen (van bewijs naar aanbeveling)
Om te komen tot een aanbeveling zijn naast (de kwaliteit van) het wetenschappelijke bewijs ook andere aspecten belangrijk en worden meegewogen, zoals aanvullende argumenten uit bijvoorbeeld de biomechanica of fysiologie, waarden en voorkeuren van patiënten, kosten (middelenbeslag), aanvaardbaarheid, haalbaarheid en implementatie. Deze aspecten zijn systematisch vermeld en beoordeeld (gewogen) onder het kopje ‘Overwegingen’ en kunnen (mede) gebaseerd zijn op expert opinion. Hierbij is gebruik gemaakt van een gestructureerd format gebaseerd op het evidence-to-decision framework van de internationale GRADE Working Group (Alonso-Coello, 2016a; Alonso-Coello 2016b). Dit evidence-to-decision framework is een integraal onderdeel van de GRADE methodiek.
Formuleren van aanbevelingen
De aanbevelingen geven antwoord op de uitgangsvraag en zijn gebaseerd op het beschikbare wetenschappelijke bewijs en de belangrijkste overwegingen, en een weging van de gunstige en ongunstige effecten van de relevante interventies. De kracht van het wetenschappelijk bewijs en het gewicht dat door de werkgroep wordt toegekend aan de overwegingen, bepalen samen de sterkte van de aanbeveling. Conform de GRADE-methodiek sluit een lage bewijskracht van conclusies in de systematische literatuuranalyse een sterke aanbeveling niet a priori uit, en zijn bij een hoge bewijskracht ook zwakke aanbevelingen mogelijk (Agoritsas, 2017; Neumann, 2016). De sterkte van de aanbeveling wordt altijd bepaald door weging van alle relevante argumenten tezamen. De werkgroep heeft bij elke aanbeveling opgenomen hoe zij tot de richting en sterkte van de aanbeveling zijn gekomen.
In de GRADE-methodiek wordt onderscheid gemaakt tussen sterke en zwakke (of conditionele) aanbevelingen. De sterkte van een aanbeveling verwijst naar de mate van zekerheid dat de voordelen van de interventie opwegen tegen de nadelen (of vice versa), gezien over het hele spectrum van patiënten waarvoor de aanbeveling is bedoeld. De sterkte van een aanbeveling heeft duidelijke implicaties voor patiënten, behandelaars en beleidsmakers (zie onderstaande tabel). Een aanbeveling is geen dictaat, zelfs een sterke aanbeveling gebaseerd op bewijs van hoge kwaliteit (GRADE gradering HOOG) zal niet altijd van toepassing zijn, onder alle mogelijke omstandigheden en voor elke individuele patiënt.
|
|
Sterke aanbeveling |
Zwakke (conditionele) aanbeveling |
|---|---|---|
|
Voor patiënten |
De meeste patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen en slechts een klein aantal niet. |
Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet. |
|
Voor behandelaars |
De meeste patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak moeten ontvangen. |
Er zijn meerdere geschikte interventies of aanpakken. De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren. |
|
Voor beleidsmakers |
De aanbevolen interventie of aanpak kan worden gezien als standaardbeleid. |
Beleidsbepaling vereist uitvoerige discussie met betrokkenheid van veel stakeholders. Er is een grotere kans op lokale beleidsverschillen. |
Organisatie van zorg
In de knelpuntenanalyse en bij de ontwikkeling van de richtlijnmodule is expliciet aandacht geweest voor de organisatie van zorg: alle aspecten die randvoorwaardelijk zijn voor het verlenen van zorg (zoals coördinatie, communicatie, (financiële) middelen, mankracht en infrastructuur). Randvoorwaarden die relevant zijn voor het beantwoorden van deze specifieke uitgangsvraag zijn genoemd bij de overwegingen. Meer algemene, overkoepelende, of bijkomende aspecten van de organisatie van zorg worden behandeld in de module Organisatie van zorg.
Commentaar- en autorisatiefase
De conceptrichtlijnmodule werd aan de betrokken (wetenschappelijke) verenigingen en (patiënt)organisaties voorgelegd ter commentaar. De commentaren werden verzameld en besproken met de werkgroep. Naar aanleiding van de commentaren werd de conceptrichtlijnmodule aangepast en definitief vastgesteld door de werkgroep. De definitieve richtlijnmodule werd aan de deelnemende (wetenschappelijke) verenigingen en (patiënt)organisaties voorgelegd voor autorisatie en door hen geautoriseerd dan wel geaccordeerd.
Inbreng patiëntenperspectief
Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door uitnodigen van Patiëntfederatie Nederland (PFNL) voor de invitational conference. De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen. De conceptrichtlijn is tevens voor commentaar voorgelegd aan PFNL en de eventueel aangeleverde commentaren zijn bekeken en verwerkt.
Wkkgz (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg ) & kwalitatieve raming van mogelijke substantiële financiële gevolgen
Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of de aanbevelingen mogelijk leiden tot substantiële financiële gevolgen. Bij het uitvoeren van deze beoordeling zijn richtlijnmodules op verschillende domeinen getoetst (zie het stroomschema op de Richtlijnendatabase).
Uit de kwalitatieve raming blijkt dat er geen substantiële financiële gevolgen zijn. Zie onderstaande tabel.
|
Module |
Uitkomst raming |
Toelichting |
|---|---|---|
|
Module 1 Achtergrond en epidemiologie |
Geen substantiële financiële gevolgen |
Bij deze module zijn geen aanbevelingen geformuleerd. |
|
Module 2 Risicocategorieën |
Geen substantiële financiële gevolgen |
Hoewel uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) breed toepasbaar zijn (5.000-40.000 patiënten), volgt ook uit de toetsing dat het geen nieuwe manier van zorgverlening of andere organisatie van zorgverlening betreft. Er wordt geen toename in voltijdsequivalenten dan wel opleidingsniveau verwacht. Er worden daarom geen substantiële financiële gevolgen verwacht. |
|
Module 3 Isolatie en Infectiepreventiemaatregelen |
Geen substantiële financiële gevolgen |
Hoewel uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) breed toepasbaar zijn (5.000-40.000 patiënten), volgt ook uit de toetsing dat het geen nieuwe manier van zorgverlening of andere organisatie van zorgverlening betreft. Er wordt geen toename in voltijdsequivalenten dan wel opleidingsniveau verwacht. Er worden daarom geen substantiële financiële gevolgen verwacht. |
|
Module 4 opheffen beschermende maatregelen |
Geen substantiële financiële gevolgen |
Hoewel uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) breed toepasbaar zijn (5.000-40.000 patiënten), volgt ook uit de toetsing dat het geen nieuwe manier van zorgverlening of andere organisatie van zorgverlening betreft. Er wordt geen toename in voltijdsequivalenten dan wel opleidingsniveau verwacht. Er worden daarom geen substantiële financiële gevolgen verwacht. |
|
Module 5 Organisatie van Zorg |
Geen substantiële financiële gevolgen |
Hoewel uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) breed toepasbaar zijn (5.000-40.000 patiënten), volgt ook uit de toetsing dat het geen nieuwe manier van zorgverlening of andere organisatie van zorgverlening betreft. Er wordt geen toename in voltijdsequivalenten dan wel opleidingsniveau verwacht. Er worden daarom geen substantiële financiële gevolgen verwacht. |
Literatuur
Agoritsas T, Merglen A, Heen AF, Kristiansen A, Neumann I, Brito JP, Brignardello-Petersen R, Alexander PE, Rind DM, Vandvik PO, Guyatt GH. UpToDate adherence to GRADE criteria for strong recommendations: an analytical survey. BMJ Open. 2017 Nov 16;7(11):e018593. doi: 10.1136/bmjopen-2017-018593. PubMed PMID: 29150475; PubMed Central PMCID: PMC5701989.
Alonso-Coello P, Schünemann HJ, Moberg J, Brignardello-Petersen R, Akl EA, Davoli M, Treweek S, Mustafa RA, Rada G, Rosenbaum S, Morelli A, Guyatt GH, Oxman AD; GRADE Working Group. GRADE Evidence to Decision (EtD) frameworks: a systematic and transparent approach to making well informed healthcare choices. 1: Introduction. BMJ.2016 Jun 28;353:i2016. doi: 10.1136/bmj.i2016. PubMed PMID: 27353417.
Alonso-Coello P, Oxman AD, Moberg J, Brignardello-Petersen R, Akl EA, Davoli M, Treweek S, Mustafa RA, Vandvik PO, Meerpohl J, Guyatt GH, Schünemann HJ; GRADE Working Group. GRADE Evidence to Decision (EtD) frameworks: a systematic and transparent approach to making well informed healthcare choices. 2: Clinical practice guidelines. BMJ. 2016 Jun 30;353:i2089. doi: 10.1136/bmj.i2089. PubMed PMID: 27365494.
Brouwers MC, Kho ME, Browman GP, Burgers JS, Cluzeau F, Feder G, Fervers B, Graham ID, Grimshaw J, Hanna SE, Littlejohns P, Makarski J, Zitzelsberger L; AGREE Next Steps Consortium. AGREE II: advancing guideline development, reporting and evaluation in health care. CMAJ. 2010 Dec 14;182(18):E839-42. doi: 10.1503/cmaj.090449. Epub 2010 Jul 5. Review. PubMed PMID: 20603348; PubMed Central PMCID: PMC3001530.
Hultcrantz M, Rind D, Akl EA, Treweek S, Mustafa RA, Iorio A, Alper BS, Meerpohl JJ, Murad MH, Ansari MT, Katikireddi SV, Östlund P, Tranæus S, Christensen R, Gartlehner G, Brozek J, Izcovich A, Schünemann H, Guyatt G. The GRADE Working Group clarifies the construct of certainty of evidence. J Clin Epidemiol. 2017 Jul;87:4-13. doi: 10.1016/j.jclinepi.2017.05.006. Epub 2017 May 18. PubMed PMID: 28529184; PubMed Central PMCID: PMC6542664.
Medisch Specialistische Richtlijnen 2.0 (2012). Adviescommissie Richtlijnen van de Raad Kwalitieit. (Medisch specialistische richtlijnen 2.0 (PDF)).
Neumann I, Santesso N, Akl EA, Rind DM, Vandvik PO, Alonso-Coello P, Agoritsas T, Mustafa RA, Alexander PE, Schünemann H, Guyatt GH. A guide for health professionals to interpret and use recommendations in guidelines developed with the GRADE approach. J Clin Epidemiol. 2016 Apr;72:45-55. doi: 10.1016/j.jclinepi.2015.11.017. Epub 2016 Jan 6. Review. PubMed PMID: 26772609.
Schünemann H, Brożek J, Guyatt G, et al. GRADE handbook for grading quality of evidence and strength of recommendations. Updated October 2013. The GRADE Working Group, 2013. Available from https://gdt.guidelinedevelopment.org/central_prod/_design/client/handbook/handbook.html
Dit implementatieplan is opgesteld om de implementatie van de aanbevelingen in de richtlijn infectiepreventie meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )) te borgen. Voor het opstellen van dit plan heeft de werkgroep per ontwikkelde module beoordeeld wat eventueel bevorderende en belemmerende factoren zijn voor het naleven van de aanbevelingen en wat eventueel nodig is om de aanbevolen infectiepreventiemaatregelen in Nederland te implementeren.
Werkwijze
De werkgroep heeft per aanbeveling binnen de modules geïnventariseerd:
- wat een realistische termijn voor implementatie is;
- de verwachtte effect van implementatie op de zorgkosten;
- de randvoorwaarden om de aanbeveling tijdig te implementeren;
- de mogelijk barrières voor implementatie;
- te ondernemen acties voor (bevordering van) implementatie;
- de verantwoordelijke partij voor de te ondernemen acties.
Voor iedere aanbevelingen is nagedacht over de hierboven genoemde punten. Echter, niet voor iedere aanbeveling leverde bovengenoemde inventarisatie bruikbare antwoorden op. Aangezien het merendeel van de aanbevelingen in deze richtlijn gebaseerd is op expert opinion en/of een beperkte bewijskracht, is een duidelijke uitspraak over het implementeren niet voor alle aanbevelingen mogelijk noch gewenst. Bovengenoemde inventarisatie is daarom beperkt tot die aanbevelingen waarvoor bovengenoemde analyse zinvol werd geacht.
Hieronder is een tabel (tabel 1) opgenomen met alle modules uit deze richtlijn met daarbij de bijhorende implementatietermijn, verwacht effect op kosten, mogelijke barrières voor implementatie, te ondernemen acties voor implementatie en verantwoordelijken voor de acties.
Tabel 1. Implementatieplan
|
Module |
Tijdspad voor implementatie |
Verwacht effect op de kosten |
Mogelijke barrières voor implementatie1 |
Te ondernemen acties voor implementatie2 |
Verantwoordelijke voor acties3 |
|---|---|---|---|---|---|
|
Achtergrond en epidemiologie |
n.v.t |
n.v.t |
n.v.t |
n.v.t |
n.v.t |
|
Risicocategorieën |
<1 jaar |
Geen, dit betreft grotendeels bestaand beleid |
Geen |
Verspreiden richtlijn |
Professionals |
|
Isolatie en infectiepreventiemaatregelen |
<1 jaar |
Veranderingen ten aanzien van het huidige beleid betreft een versoepeling met betrekking tot het opheffen van maatregelen voor medewerkers welke een geringe positieve uitwerking hebben op de personele bezetting in zorginstellingen. |
Geen |
Verspreiden richtlijn |
Professionals |
|
Opheffen van beschermende maatregelen |
<1 jaar |
Geen, dit betreft bestaand beleid |
Geen |
Verspreiden richtlijn |
Professionals |
|
Organisatie van zorg |
<1 jaar |
Geen, dit betreft bestaand beleid |
Geen |
Verspreiden richtlijn |
Professionals |
1 Barrières kunnen zich bevinden op het niveau van de professional, op het niveau van de organisatie (het ziekenhuis) of op het niveau van het systeem (buiten het ziekenhuis). Denk bijvoorbeeld aan onenigheid in het land met betrekking tot de aanbeveling, onvoldoende motivatie of kennis bij de specialist, onvoldoende faciliteiten of personeel, nodige concentratie van zorg, kosten, slechte samenwerking tussen disciplines, nodige taakherschikking, et cetera.
2 Denk aan acties die noodzakelijk zijn voor implementatie, maar ook acties die mogelijk zijn om de implementatie te bevorderen. Denk bijvoorbeeld aan controleren aanbeveling tijdens kwaliteitsvisitatie, publicatie van de richtlijn, ontwikkelen van implementatietools, informeren van ziekenhuisbestuurders, regelen van goede vergoeding voor een bepaald type behandeling, maken van samenwerkingsafspraken.
3 Wie de verantwoordelijkheden draagt voor implementatie van de aanbevelingen, zal tevens afhankelijk zijn van het niveau waarop zich barrières bevinden. Barrières op het niveau van de professional zullen vaak opgelost moeten worden door de beroepsvereniging. Barrières op het niveau van de organisatie zullen vaak onder verantwoordelijkheid van de ziekenhuisbestuurders vallen. Bij het oplossen van barrières op het niveau van het systeem zijn ook andere partijen, zoals de NZA en zorgverzekeraars, van belang. Echter, aangezien de richtlijn vaak enkel wordt geautoriseerd door de participerende wetenschappelijke verenigingen is het aan de wetenschappelijke verenigingen om deze problemen bij de andere partijen aan te kaarten
Termijn voor implementatie
Omdat de aanbevelingen in het algemeen nauw aansluiten bij de huidige klinische praktijk, voorziet de werkgroep nauwelijks belemmeringen voor implementatie. Als men ervan uitgaat dat alle betrokken zorgprofessionals vanaf autorisatie van deze richtlijn (voorzien voorjaar 2024) binnen een jaar op de hoogte gesteld worden van deze richtlijn, is implementatie van de aanbevelingen vanaf een jaar later (voorjaar 2025) realistisch en haalbaar.
Te ondernemen acties per partij
Hieronder wordt per partij toegelicht welke acties zij kunnen ondernemen om de implementatie van de richtlijn te bevorderen.
- Alle direct betrokken wetenschappelijke verenigingen/beroepsorganisaties
- Bekend maken van de richtlijn onder de leden.
- Publiciteit voor de richtlijn door er over te vertellen op congressen.
- Ontwikkelen van gerichte bijscholing/trainingen om kennisoverdracht tussen medewerkers te faciliteren/stimuleren.
- Ontwikkelen en aanpassen van infectiepreventieprotocollen.
- De lokale vakgroepen/individuele medisch professionals
- Het bespreken van de aanbevelingen in de multidisciplinaire teamoverleggen, vakgroepoverleggen en relevante lokale werkgroepen.
- Aanpassen lokale infectiepreventieprotocollen en alle werkinstructies waar iets over MRSA in is opgeschreven.
- Afstemmen en afspraken maken met andere betrokken disciplines om de toepassing van de aanbevelingen in de praktijk te borgen.
- Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI (Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie
)):
- Toevoegen van de richtlijn aan de SRI-website.
- Toevoegen van richtlijn aan de Richtlijnendatabase van de Federatie Medisch Specialisten.
- Het implementatieplan wordt in de bijlage opgenomen, zodat deze voor op een voor alle partijen goed te vinden is.
- De kennislacunes worden opgenomen in de bijlagen.
Indicatoren
Voor deze richtlijn zijn geen indicatoren ontwikkeld.
Tijdens de ontwikkeling van de richtlijn Infectiepreventie meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )) is systematisch gezocht naar onderzoeksbevindingen die nuttig konden zijn voor het beantwoorden van de uitgangsvragen. Een deel (of een onderdeel) van de hiervoor opgestelde zoekvragen is met het resultaat van deze zoekacties te beantwoorden, een groot deel echter niet. Door gebruik te maken van de evidence-based methodiek (EBRO (Evidence Based Richtlijn Ontwikkeling )) is duidelijk geworden dat er nog kennislacunes bestaan. De werkgroep is van mening dat (vervolg)onderzoek wenselijk is om in de toekomst een duidelijker antwoord te kunnen geven op vragen uit de praktijk. Om deze reden heeft de werkgroep per module aangegeven waar wetenschappelijke kennis beperkt is en dus op welke vlakken nader onderzoek gewenst is.
- Module 1 Achtergrond en epidemiologie: Geen systematische search uitgevoerd.
- Module 2 Risicocategorieën: Het is onduidelijk of en zo ja welke reizigers een verhoogd risico hebben op MRSA-dragerschap en bij opname gescreend moeten worden.
- Module 3 Isolatie en infectiepreventiemaatregelen: Zijn LA-MRSA-stammen minder ziekmakend zijn dan niet-LA-MRSA-stammen?
- Module 4 Opheffen beschermende maatregelen: Geen systematische search uitgevoerd.
- Module 5 Organisatie van Zorg: Geen systematische search uitgevoerd.
Notulen invitational conference richtlijn MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus )
Datum: 4 oktober 2021
Tijd: 17:00-19:00 uur
Locatie: Online via Zoom
Aanwezig: Willeke Gerritsen (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu )), Liesbeth Boeijen (VHIG (Vereniging voor Hygiëne en Infectiepreventie in de Gezondheidszorg )), Hedy Salomons, Stephanie Hulsbosch (IGJ), Erica de Loos (NVZ), Gerjanne Vlasveld (NVAVG (Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten )), Jan Vissers (Verenso (Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde )), Jannie Smit (VDSMH (Vereniging Deskundigen Steriele Medische Hulpmiddelen )), Thomas Jonkergouw (PFN), René Naber (NVAB (Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde )), Andreas Voss (FMS (Federatie Medisch Specialisten )), Anneloes Vlek (NVMM (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie ), voorzitter), Bart Versteeg, Haitske Graveland (KIMS)
Genodigd maar niet aanwezig: Overige WVen aangesloten bij FMS, NFU, STZ, NAPA (Nederlandse Associatie Physician Assistants ), ZiNL, ZN, ZorgthuisNL, V&VN (Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland ), NCvB, NVvAKI, VSG, NVTNET, NVU, NVZA (Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers )
1. Opening
Opening om 17:00 uur door Anneloes Vlek (voorzitter van de werkgroep). Iedereen wordt hartelijk welkom geheten.
2. Voorstelronde (naam, organisatie en functie)
Er wordt een kort voorstelrondje gemaakt
3. Toelichting doel van de avond en proces richtlijnontwikkeling:
Bart Versteeg licht toe dat de richtlijn onderdeel is van het SRI (Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie ). De structuur wordt kort besproken. Doel van de avond is het verzamelen van input van verschillende partijen om uiteindelijk een complete richtlijn op te stellen. Hierbij wordt rekening gehouden met wat de stakeholders belangrijk vinden en wat er leeft. Hier zal bepaald worden welke punten wel en welke niet worden meegenomen in de richtlijn. Het zal een multidisciplinaire richtlijn worden met een plan de implementatie te verbeteren, welke aansluit op de praktijk en de bestaande zorgprocessen.
De doelstelling is het ontwikkelen van een multidisciplinaire, helder afgebakende richtlijn waarin de patiënt centraal staat.
4. Impact probleem persoonlijke beschermingsmiddelen en richtlijn
Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) werd voor het eerst gemeld in 1961, binnen 1 jaar na de introductie van meticilline. Snel daarna werden de eerste epidemieën met MRSA gerapporteerd. Sinds de jaren 70 is er een toename van de problematiek in Europa en de Verenigde Staten waar te nemen. In de meeste landen is het percentage MRSA bij ziekenhuispatiënten nu hoger dan 20%. In sommige landen worden zelfs percentages van hoger dan 50% gemeld. Nederland is in staat gebleken om het percentage MRSA te beperken (<1%). Dit wordt mede bereikt dankzij succesvol nationaal beleid dat zal worden herzien in deze richtlijn.
Afstemming tussen verschillende SRI-richtlijnen is van groot belang. Voor de gebruiker moet informatie makkelijk vindbaar zijn. Zo zal bijvoorbeeld worden afgestemd met de isolatierichtlijn over MRSA en isolatiemaatregelen: hebben afzonderlijke maatregelen evenveel toegevoegde waarde (ook in verschillende settings/zorgdomeinen)? En over MRSA en reiniging en desinfectie met de richtlijn Reiniging & desinfectie van ruimten, meubilair en voorwerpen (specifieke methoden).
5. Bespreken raamwerk & prioriteiten (afbakening en inhoudelijke hoofdlijnen van de richtlijn)
Stephanie Hulzebosch (IGJ) geeft aan dat de benoemde knelpunten in het raamwerk herkenbaar zijn. In de praktijk worden knelpunten ervaren omtrent de omschrijving van de risicocategorieën met name de V-MRSA. Hoe ga je om met V-gerelateerde MRSA? Zijn alle maatregelen dan echt noodzakelijk.
Een ander knelpunt is de nut en noodzaak van isolatiemaatregelen. Voor particuliere klinieken is vaak niet duidelijk wat gezien moet worden als een klinische of poliklinische setting.
Hedy Salomons (IGJ) geeft aan dat bij de inspecties die worden uitgevoerd met name aan de orde komt wat nou moet worden gezien als invasief. Hier zijn verschillende definitie voor en dat levert veel vragen op. Op dit punt is er behoeft is aan duidelijkheid zodat minder wordt overgelaten aan de individuele zorgaanbieder.
Een ander knelpunt betreft artsen die deels in Nederland deels in het buitenland (bijvoorbeeld België) werken. Hoe ga je met deze groep om die een soort blijvende blootstelling ervaren?
Tenslotte heeft het de voorkeur om ook andere reinigingsmethoden dan chloor en alcohol te bespreken (bijvoorbeeld UV-licht en waterstofperoxide). Deze worden in de praktijk nu al wel toegepast, maar zijn nog niet in richtlijnen opgenomen.
Willeke Gerritsen (RIVM) geeft aan dat één van de knelpunten betrekking heeft op hoe om te gaan met een medisch kinderdagverblijf of een school voor speciaal onderwijs waar ook kinderen met medische problemen naar toe gaan. Kunnen daar iets meer handvaten aan gegeven worden? Hetzelfde geld ook voor de wijkverpleging.
Een andere vraag die speelt is wie is waarvoor verantwoordelijk. Stel we hebben een medewerker die MRSA-positief is. Wie gaat dan de behandeling geven? Nu wordt de medewerker vaak van het kastje naar de muur gestuurd.
Anneloes geeft aan dat het belangrijk is hierbij te kijken naar de overlap met andere richtlijnen. Afstemming is hierbij gewenst.
Liesbeth Boeien (VHIG) geeft aan dat het inderdaad belangrijk om te kijken hoe het met gastchirurgen gaat, maar ook de risico-inventarisatie. Daarnaast is er een knelpunt vanuit de verpleeghuizen waar het de vraag is hoe om te gaan met langdurig dragerschap. Hoe moet hier mee om worden gegaan, waar kan men terecht en wanneer kunnen maatregelen worden losgelaten of afgebouwd.
Jan Vissers (Verenso) geeft aan dat eerdergenoemde punten worden herkend. Wie heeft welke rol en wanneer. Communicatie onderling is ook erg belangrijk tussen ziekenhuizen en mensen thuis.
Een ander knelpunt dat wordt ervaren is betreft eenduidigheid in beleid. Soms ontvang je van verschillende microbiologen verschillende adviezen, maar ook wie heeft welke rol met betrekking tot de medewerker waarbij de bedrijfsarts verwijst naar de organisatie, organisatie overlegt met de microbioloog en microbioloog verwijst naar de bedrijfsarts. Hierdoor blijven medewerkers in rondjes lopen. Daarnaast is er behoefte aan duidelijkheid over regionale verschillen. In Limburg is bijvoorbeeld meer sprake van V-MRSA dan andere regio’s.
René Naber (NVAB) geeft aan dat het belangrijk is om een goede uitsplitsing te hebben tussen patiënten en werknemers. In de LCI (Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (onderdeel RIVM))-richtlijn (2018) wordt ook al veel gezegd over MRSA buiten het ziekenhuis. Tenslotte is het belangrijk de verantwoordelijkheden goed te benoemen in het ziekenhuis heb je voor de patiënt de medisch specialist, de werknemer valt weer onder de bedrijfsarts. In de wijkverpleging is de huisarts degene die voor de patiënten van belang is, maar in het verpleeghuis kan dit weer de specialist ouderen geneeskunde of de huisarts zijn.
Duidelijkheid over V-MRSA is belangrijk. Als medewerker in Achterhoek kom je veel in aanraking met V-MRSA. Als werknemer mag je werken, maar als je vervolgens als patiënt wordt opgenomen, moet je in isolatie. Dit roept vragen op, is onduidelijk.
Jannie Smit (VDSMH) geeft aan dat het voor de CSA (sterilisatieafdeling) niet uitmaakt of gebruikte materialen MRSA-positief zijn, en dat dit niet als zodanig gelabeld hoeft te worden als dit aangeboden wordt voor verwerking.
Gerjanne Vlasveld (NVAVG) geeft aan dat ze zich kan vinden in voorgaande reacties. Ook de LCI-richtlijn (MRSA buiten de ziekenhuizen) is weinig concreet, zeker wat betreft medisch kinderdagverblijven en andere gedecentraliseerde zorg. Dit geldt ook voor de overlap tussen zorg en wonen. In gehandicapten- en ouderenzorg wonen mensen. Dit maakt situatie nog wel eens ingewikkeld als zij uit het buitenland terugkomen of langdurig drager zijn. Behoefte aan concrete adviezen in deze situatie. Nu wordt er vooral gemerkt dat er maatwerk moet worden toegepast.
Erica de Loos (NVZ) geeft aan dat de NVZ niet zozeer medisch inhoudelijk kijkt, maar meer naar de naar de implementatie en naleving van de richtlijn voor medisch specialistische zorginstellingen. Het is van belang om bij de aanbevelingen en het implementatieplan aan te geven wat het verschil is in de nieuwe situatie ten opzichte van de oude situatie. Dit maakt het makkelijker is om te beoordelen wat de impact is op financiën, ICT of inzet van personeel. Als daar kosten of aantallen aan verboden zijn, is het van belang dat dit zo concreet mogelijk wordt uitgelegd.
→ Punt met betrekking tot governance-afspraak – categorie 2.
Er wordt afgesproken dat de NVZ (en NFU) tijdig worden geïnformeerd en er een overleg plaatsvindt nadat het raamwerk is afgerond. Tijdens dit overleg kan verder worden vastgesteld welke procedure, conform governance-afspraak, wordt ingezet.
Thomas Jonkergouw (PFN) geeft niet zozeer medische inhoudelijk naar de richtlijn te kijken. Een punt dat wel belangrijk is informatievoorziening. Hoe worden bezoek, naasten en gezinsleden tijdig geïnformeerd met name in instellingen waar mensen wonen.
Thomas geeft aan de richtlijn nog binnen de PFN voor te leggen, maar verwacht dat betrokkenheid van de PFN bij de enkel de commentaarfase voldoende moet zijn om het patiëntperspectief voldoende te borgen.
Liesbeth Boeijen (VHIG) geeft nog aan dat duurzaamheid is ook een belangrijk punt dat mogelijk in de richtlijn zou moeten worden benoemd.
René Naber (NVAB) geeft aan dat het ook goed zou zijn om bijzondere groepen te benoemen (zwangere, bewoners, mensen met verminderde afweer). Met name als ze werknemer zijn, maar natuurlijk ook als ze patiënt zijn.
6. Vervolgprocedure
De notulen van deze avond worden verspreid en er is gelegenheid tot commentaar of aanvullingen hierop. De werkgroep zal alle besproken knelpunten bespreken en een prioritering moeten maken (voor de richtlijn is maar beperkt budget en tijd beschikbaar, dus er zal een keuze gemaakt moeten worden). Met deze prioritering wordt het raamwerk voor de richtlijn opgesteld. Alle aanwezigen ontvangen de overwegingen voor prioritering en het raamwerk.
Als de conceptrichtlijn gereed is, zal deze ter commentaar aan alle genodigden worden verstuurd. Er is dan gelegenheid commentaar/suggesties te leveren. Dit commentaar wordt verwerkt in een voor autorisatie geschikte richtlijn. Autorisatie van de wetenschappelijke verenigingen in de kerngroep is nodig. Andere partijen krijgen de richtlijn ook ter informatie of autorisatie vastgesteld (procedures hiervoor verschillen per partij/vereniging).
7. Sluiting
Iedereen bedankt voor de komst en actieve participatie.