'Infectiepreventie draait om het veilig houden van de patiënt en het is daarmee essentieel voor de kwaliteit van zorg. Richtlijnen spelen hier een belangrijke rol in. Maar hoe zorg je dat kennis uit de infectiepreventierichtlijnen goed beklijft bij gebruikers?’ Met deze vraag openden SRI (Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie )-voorzitters Jaap van Dissel (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu )) en Andreas Voss (arts-microbioloog) het symposium van het Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI) op 29 september 2022. Ruim 280 zorgprofessionals uit het hele land kwamen naar TivoliVredenburg in Utrecht om ervaringen uit te wisselen.
Andreas Voss startte met een toelichting op de werkwijze van het SRI en blikte vooruit op de vele richtlijnen die de komende tijd worden ontwikkeld en gepubliceerd en waar nu hard aan wordt gewerkt. ‘Om dit op een goede manier te kunnen doen, is veel menskracht nodig. Ik nodig iedereen die hier aanwezig is van harte uit om deel te nemen aan een werkgroep’, aldus Voss.
Microlearning maakt leren leuk: ‘geen vinkjes maar vonkjes’
Relevante vakkennis uit richtlijnen is vaak moeilijk te vinden, het is veel en ook lastig om bij te houden. Hoe kun je deze informatie op een effectieve manier aanbieden, zodat er geen vinkjes worden gezet maar vonkjes ontstaan bij het leren? Marieke van der Waal (directeur SKILZ (Stichting Kwaliteitsimpuls Langdurige Zorg
)) sprak met Jules Weijdema (Primio) en Menno Vergeer (Redgrasp) over de rol die microlearning hierbij kan spelen. Jules Weijdema vertelde hoe Primio steeds behapbare kleine stukjes informatie uit richtlijnen aanbiedt via een app. Weijdema: ‘Dit biedt mogelijkheden om te leren op momenten dat het zorgverleners goed uitkomt en zo regelmatig kennis op een leuke manier op te frissen.’ Ook de aanpak van Redgrasp is gebaseerd op de gedachte dat leren leuk moet zijn, dat kennis naar je toe moet komen en dat je mensen moet verleiden. Hiervoor is een kennisspel ontwikkeld met een ‘vraag van de dag’ die zorgverleners per e-mail ontvangen. Zij krijgen feedback over hun antwoord, toegang tot meer informatie en de mogelijkheid om in discussie te gaan met anderen over het onderwerp.
Richtlijnen beter implementeren met behulp van bundels
Na de pauze gaf Jan Kluytmans (UMC (Universitair Medisch Centrum) Utrecht), een toelichting op het gebruik van ‘bundels’ om te bevorderen dat infectiepreventierichtlijnen beter worden toegepast in de praktijk. Vanuit de richtlijnen wordt een aantal belangrijke handelingen geselecteerd die bij een bepaalde operatie genomen moeten worden. Het hele team moet zich aan deze ‘bundel’ van maatregelen committeren. Kluytmans: ‘Onderzoek wijst uit dat het aantal wondinfecties sterk afnam in de situaties waarin deze bundel als een soort checklist gebruikt worden in de OK. Het helpt niet alleen tijdens de operatie om scherp te blijven op het eigen handelen, maar ook na de operatie, om kritisch te kijken wat er goed ging en wat er beter kan. Een veilige sfeer in het team is daarbij wel van groot belang.’
Gedragsverandering en communicatie
Tessa van Charldorp, assistent-professor Taal en Communicatie aan de Universiteit Utrecht, trok de discussie in een breder perspectief door in te gaan op gedragsverandering en de factoren die daarbij een rol spelen. ‘Gedragsverandering is complex en niet iedere interventie is geschikt in elke situatie. Verplaats je in de ander en onderzoek wat de motiverende factoren en belemmeringen zijn om het gewenste gedrag uit te voeren en pas daar je aanpak en communicatie op aan.’
Het volgende SRI-congres vindt plaats op 28 september 2023. Meer informatie over het SRI is te vinden op www.sri-richtlijnen.nl.
Bekijk ook de foto’s van het symposium SRI symposium 2022 - communicatie (demedischspecialist.nl).
Een uitgebreid verslag van het symposium vindt u hier.
De presentaties van het symposium vindt u hier.
